Nalçik’te, 31 Ocak 2023 tarihinde anlamlı bir yarışma yapıldı.
Hatokşokho Gazi Adiğe Dil Derneği’nin , 13-17 yaş grubu çocukları ( 7-11.sınıflar) kapsayan , ‘’Yer İsim ve Tarihçe’’ yarışması, 14 çocuk/genç ve onları hazırlayan Adigece öğretmenlerinin katılımı ile gerçekleşti.
Bu yarışmanın amacı ; çocuklarımızın , kültürümüzün zenginliğinin farkına varmaları anlamında, yaşamakta oldukları yerlerin coğrafi özelliklerinin (dağ,ova , bayır,su kaynağı vs.) isimlerini ve buralara ait hikayeleri, söylenceleri , tarihçelerini derleyerek öğrenmelerini sağlamaktır.
Nalçik’te bulunan Eğitim Enstitüsü’nde yapılan yarışmada çocuklar, derledikleri bilgileri fotoğraflar ve arşiv belgeleri ile de destekleyerek sunum yapmışlardır. Ayrıca hazırlamış oldukları çalışmayı içeren dosyaları da yarışma jürisine de sunmuşlardır. Her yıl olduğu gibi bu yıl da yarışma Kıp Mahmut anısına düzenlenmiştir.
Kabardeyin 13 farklı köyüne yönelik yer isim ve tarihçeleri konusunda araştırma yaparak yarışan bu güzel çocukların isimleri ile aldıkları dereceler ve onları hazırlayan Adigece öğretmenlerinin isimleri aşağıdadır:
Büyük Ödül : Kanşıvuey Köyü sunumu ile : Dışek Yasmina , öğretmeni :Haradura Emma.
Birinci : Germençik Köyü sunumu ile : Soblır Astemir , öğretmeni: Ğukepşokho Asiyat.
İkinciliği Paylaşanlar :
Karmahable Köyü sunumu ile: Aslan İnal, öğretmeni: Bey Marina.
Tambovska Köyü sunumu ile :Kempare Albina-Nıbej Alan, öğretmenleri: Şomahue Duse.
İslamey Köyü sunumu ile : Şıdak Diyane , öğretmeni: Haradura Emma.
Üçüncülüğü Paylaşanlar :
Mertezey Köyü sunumu ile : Gulate Darina ,öğretmeni: Verzey Juleyta.
Kaseyhable Köyü sunumu ile :Neğoy Tazret, öğretmeni: Neğoy Ayşet.
Yinerıkhuey Köyü sunumu ile : Şeriy Disane , öğretmeni :Haradura Emma.
Dığujıkhuey Köyü sunumu ile :Kasım İlana, öğretmeni :Vurıs-Şeşen Luda.
Toktamışey Köyü sunumu ile : Kebişe Alina , öğretmeni:Thağapseu Albina.
Zereğıj Köyü sunumu ile : Liy Diyane, öğretmeni: Kalmık Juleyta.
Yukarı Kojıkhuey Köyü sunumu ile : Velcır Alina , öğretmeni: Jıle Zuhra.
Dığulıbguey -Kızburun 3 Köyü sunumu ile : Nalçik’ten Kurmen Temirlan, öğretmeni :Kurmen Emma.
ХьэтIохъущокъуэ Къазий и цIэр зезыхьэ Адыгэбзэ Хасэм иджыблагъэ иригъэкIуэкIащ щIыпIэхэм я фIэщыгъэмрэ тхыдэмрэ зэхуэхьэсыжыным теухуауэ Къып Мэхьмуд и фэеплъу зэхаша «Лъахэеджэ» дунейпсо щIэныгъэ-узэщIакIуэ зэхуэс-зэпеуэр.
«Лъахэеджэ» фIэщыгъэ дахэр зрата зэхуэс-зэпеуэм зыхуищIыжа мурадхэм ящыщт адыгэ щэнхабзэм и къэгъэщIыгъэ зэмылIэужьыгъуэхэм щІалэгъуалэм гу лъаригъэтэну, абы пщIэ хуищIын икIи ихъумэн зэрыхуейр къагуригъэIуэну, лъэпкъым и блэк1ам щигъэгъуэзэныр, щIыпIэхэм я фIэщыгъэмрэ я тхыдэмрэ ящIэу къэгъэтэджыныр, ар пщIэ зыпылъ Iуэхугъуэу зэрыщытыр я фIэщ ищIыну. КъызэгъэпэщакIуэхэр хущIэкъуащ къуажэ зэмылIэужьыгъуэхэм къикIа ныбжьыщIэхэм я лэжьыгъэр зэхуэс-зэпеуэм хэт дэтхэнэ зыми зэхригъэхыну, абы ехьэлIа псалъэмакъым къыхашэну. Апхуэдэ щIыкIэкIэ жэрдэмщIакIуэхэр хуейт Хэкум и гъунапкъэхэр ныбжьыщIэр къыщыхъуа къуажэм деж къызэрыщымыувыIэр, атIэ абы адыгэбзэкIэ псалъэ дэтхэнэ зыми и жылэр къызэрыхыхьэр зэхригъэщIыкIыну, ари дэтхэнэми я щIыгу кIапэу зэрыщытыр зыхригъэщIэну.
Зэхуэс-зэпеуэр щекIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым егъэджакIуэ IэнатIэм пэрытхэм я IэщIагъэмрэ щIэныгъэмрэ щыхагъахъуэ институтым. Абы хэтащ щIыналъэм курыт щIэныгъэ щрагъэгъуэт и IуэхущIапIэхэм я 7 – 11-нэ классхэм щеджэ ныбжьыщIэхэр. Абыхэм къахэкIащ къуажитIым, къуажищым я щIыпIэцIэхэр къэзыхутахэри, щалъхуа лъахэм епха фIэщыгъэхэм я зэхуэхьэсыным къыщыувыIахэри. Ауэ дэтхэнэри хьэлэмэт ищIырт, щIыпIэцIэхэр къызэрыкIуэу зэхуадзыс къудей мыхъуу, абыхэм епха IуэрыIуатэхэр зэрызэхуахьэсыжар, нэхъыжьхэм я деж щатхыжа тхыдэжьхэр къызэрырапхэжар, архив е тхыдэ тхыгъэхэр тегъэщIапIэ къызэрыхуащIар, сурэтхэмрэ видеотеплъэгъуэхэмрэ къызэрыгуадзэжар.
Зэхуэсым и гран-прир хуагъэфэщащ Инарыкъуей къуажэм дэт, Пэнагуэ Азэмэтджэрий и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щыщ ДыщэкI Ясминэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Хьэрэдурэ Эммэщ).
Япэ увыпIэр иратащ Джэрмэншык къуажэм дэт курыт еджапIэм щыщ Соблыр Астемыр (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр ГъукIэпщокъуэ Iэсиятщ).
ЕтIуанэ увыпIэр къуажищым къикIа ны–бжьыщIэхэм зэдагуэшащ:
Къармэхьэблэ дэт, Къамбий Мухьэб и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэ №1-м щыщ Аслъэн Инал (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Бей Маринэщ),
Тамбовскэ къуажэм дэт, Щомахуэ Алексей и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щIэсхэу КIэмпIарэ Альбинэрэ Ныбэжь Аланрэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Щомахуэ Дусэщ),
Инарыкъуей къуажэм дэт, Пэнагуэ Азэмэтджэрий и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щыщ Шыдакъ Дианэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Хьэрэдурэ Эммэщ).
КъэпщытакIуэхэм ещанэ увыпIэр еджакIуэ зыбжанэм иратащ:
Мэртэзей къуажэм дэт, Къанкъуэщ Ахьмэдхъан и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щыщ Къулатэ Даринэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Уэрзей Джульеттэщ),
Къэсейхьэблэ дэт курыт еджапIэ № 2-м щIэс Нэгъуей Тазрэт (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Нэгъуей ХьэIишэтщ),
Инарыкъуей къуажэм дэт, Пэнагуэ Азэмэтджэрий и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щыщ Шэрий Дисанэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Хьэрэдурэ Эммэщ),
Дыгъужьыкъуей къуажэм дэт, Къардэн зэкъуэшхэу Къубатийрэ Къэбардрэ я цIэхэр зезыхьэ курыт еджапIэм щIэс Къасым Иланэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Урыс-Шэшэн Людэщ),
Тохъутэмыщей къуажэм дэт, Хьэгъэжей Джонсон и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэ №2-м щыщ КIэбышэ Алинэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Тхьэгъэпсо Альбинэщ),
Зэрэгъыж къуажэм дэт, IутIыж Борис и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щыщ Лий Дианэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Къалмыкъ Джульеттэщ),
Къуэжьыкъуей Ипщэ къуажэм дэт, Шэрджэс Хьэсэнбий и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэм щIэс Уэлджыр Алинэ (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Жылэ Зухращ),
Налшык къалэм дэт курыт еджапIэ №5-м щыщ Къурмэн Темырлан (егъэджакIуэ-унэтIакIуэр Къурмэн Эммэщ).
