Dünya Çerkes Birliği Ankara’da gerçekleştirdiği son Yönetim Kurulu Toplantısı’nda almış olduğu karar uyarınca; Rusya Federasyonu Parlamentosunda (Duma) görüşülmekte olan ve toplumumuzun haklı tepkisini çeken anadilleri ile eğitimi kısıtlayan yasa tasarısı konusunda yürütülmekte olan girişimlere ilave olarak Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin ile diğer makamlara yönelik aşağıdaki resmi mektubun gönderilmesi ve konunun ilgili makamlar nezdinde takip edilmesi kararını almıştır.
MEKTUP METNİ:
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde , anadilleri koruma ve anadilde eğitim hakkı yadsınamaz haklar olarak kabul edilmiş olup, Rusya Federasyonu’nun da anadilleri koruyan benzer içerikte yasalari vardir.
Rusya Federasyonu Anayasası’nın 68. Maddesinde belirtildiği gibi “Federe Cumhuriyetlerin ve bu kapsama giren ülkeler/bölgeler kendi anadillerini devlet dili olarak kullanmaya ve anadilleri ile eğitim alma hakları vardır, meşrudur ve güvence altındadır. Rusya Federasyonu Devlet Dili ile ilgili olan yasanin 1. Madde 7. Fıkrasına göre “Rusçanın tüm bölgelerde devlet dili olması” açıkça belirtilmekte, lakin bu madde diğer halkların anadillerini kullanma-koruma ve geliştirme hakkına sahip olmadıkları anlamına gelmemektedir. Rusya Federasyonu’nda yaşamakta olan halkların anadilleri ile ilgili yasaya göre, anadillerin tümünün korunması, kullanılması ve geliştirilmesinin sağlanması ile RF’nun zenginliği desteklenmektedir.
Ancak son gelişmelerle bu özgürlüklere ve haklara sekte vurulduğunu, kısıtlandığını görmekteyiz. Devlet Duma’sının hazırlamış olduğu yasa tasarısı umutları yokeden niteliktedir. Hazırlanan yasa tasarısına göre “Anadille eğitimin öğrencilerin ve velilerin isteği dışında verilemeyeceği gibi ve verilecek eğitimin Rusça dil eğitiminine engel olmayacak” şekilde düzenlenmesi öngörülmektedir.
Rusça devlet dili olduğuna göre eğitim dili olarak tüm devlet okullarinda okutulmakta ve bu dille tüm eğitim gerekleri yerine getirilmektedir . RF’nunda yaşamakta olan pekçok değişik halkın eğitim dili olması ve birbirleri ile iletişimlerinde bu dili kullanmaları anlaşılır-makul bir durumdur. Ancak diğer
anadilleri yoketmeyi amaçlayan bu yasa tasarısı kesinlik kazanırsa sayıca az ulusların anadillerinin tamamen yokolması kaçınılmazdır.
Anadilleri yoketmeyi amaçlayan bu yasa tasarısı Dünya Çerkes Birliği bünyesinde bulunan 17 Uluslararası bileşenini derinden endişelendirmektedir. DÇB 'nin 30/06/2018’de Türkiye’nin başkenti Ankara’da gerçekleştirdiği son
toplantısında anadil konusu, ana gündemi oluşturmuştur. Ve gerek anavatanda yaşamakta olanları gerekse diyasporadakileri aynı şekilde endişelendiren bu konu hakkında yetkililere çağrıda bulunma kararı almıştır.
Saygıdeğer………..,
Dünyaya dağılmış halde bulunan 7 milyon Adige yüzleri anayurtlarına dönük olarak
yaşamaktadırlar. Ulusları birbirinden farklı kılan, onları ulus yapan anadillerin sökülüp alınmaya, yokedilmeye çalışılan ulusların arasında Adige’lerin olması da endişe vericidir. Bu düzenlemelerle Adiğe Dilinin oyuncak haline getirilmesinin halkımızın yokoluşuna neden olacağı asla akıldan uzak tutulmamalıdır. Bu durum sadece Rusya Federasyonu’nda yaşamakta olan halkımızı değil başka ülkelerde yaşayan soydaşlarımızı da galeyane ve infiale sürükleyecektir.
DÇB sizi, Adige dilinin içine düşmüş olduğu bu olumsuzluktan kurtulması için gerekeni yapmaya, eğitimde de Adigecenin hakettiği saygınlığı ve önemi kazanması için harekete geçmeye davet ediyor.
Herkesin malumu olduğu gibi “Dilsiz ulus olmaz”. Bu olası felakete duyarsız kalmak mümkün değildir. Desteğinizi ve çözüm yolları konusunda çabalarınızı beklediğimizi saygı ile bildiririz.
nan
Kaffed
