Bölgenin merkezindeki Maykop'un kuzeyi ova, güneyi dağ ve platolarla kaplıdır. Maykop'un hemen güneyinde başlayan Ana Kafkas Sıradağları (Kafkaslar) güneye doğru yükselir. Çuavş (3.238 m.), Fişt (2.867 m.), Pşehasu (2.744 m.) ve Oşten (2.804m.) başlıca tepelerdendir. En güneydeki bu dağlık kesimde buzullar, kalıcı karlar ve göller bulunur. Göllerin en tanınmışı, Fışt tepesi yakınında Huko tepesinin batı eteğindeki Huko Gölü'dür.
Buzulların ve kalıcı karların bulunduğu bu kesim, büyük bir su kaynağı oluşturmaktadır. Akarsuların bir bölümü kuzeydeki Kuban Irmağı'na, öbürleri de Karadeniz'e dökülmektedir. Buzul ve kar alanının altında çayır ve ormanlarla kaplı alanlar bulunmaktadır. Bu kesim, Karadeniz kıyısı (Kıyıboyu Şapsığhe) ile birlikte bir coğrafi ve turistik bölge bütünlüğü oluşturmaktadır.
Adığey Cumhuriyeti içinde, halkın ve turistlerin ilgisini çeken tanınmış yerler arasında Leğo Naka (Lago-Naki) çayırları başta gelmektedir. Burası güneyde, Hamışkiy (Xhımış ç'ey = Hımış ovası) köyünün batısındadır. Adığey Cumhuriyeti'nde, insan sağlığı üzerinde olumlu etki eden ılıman bir kara iklimi görülür. Özellikle, rutubetin azaldığı, güneşli kuru havanın görüldüğü güney bölümü, kışın bile verem tedavisinde elverişli bir iklim yaratır.
Adığey Cumhuriyeti ormanlarında hemen her tür ılıman kuşak ağaç türüne rastlanır. Üstte iğne yapraklı, daha altta yaprak döken ağaçlardan oluşma ormanlar vardır. Çayır ve ot topluluğu da son derece zengindir. Bu otlardan ilaç yapımında yararlanıldığı gibi, buralarda arılar ve sürüler yayılır. Av ve yabani hayvan türü çok zengindir. Özellikle berrak akarsular ve göllerde bol miktarda alabalık bulunur. Akarsularda, ayrıca su sporları da yapılmaktadır.
Adığey Cumhuriyeti'nin ovalarla kaplı kuzey bölümü, verimli bir tarım alanıdır. Adığelerin hemen hepsi 1864 döneminde bu kesimde oluşturulan iki ana yöreye yerleştirilmişti (ilki, batıda Bjeduğyöresi, ikincisi doğuda Ç'emguy yöresi). Tarımda sulamadan yararlanılır. Bu iş için, büyük Krasnodar barajı yanında, batıya doğru sırasıyla Şınci, Oktiyabrski ve Şapsığ (Şapsugskoye) adlı üç küçük baraj kurulmuştur. Mısır, buğday, ayçiçeği, kenevir, tütün, kavun, patetes ve sebze yetiştirilir. Pazara yönelik bahçecilik de önem taşır. Esans elde edilen Kırım Gülü ve lavanta başta olmak üzere çiçek, bölgenin özel ürünüdür.
Güney bölümünde değerli kereste elde edilir, hayvancılık ve arıcılık yapılır. Maykop yakınlarında petrol ve doğalgaz yatakları vardır. Maykop ve çevresi aynı zamanda bir endüstri merkezidir.
[Özdemir Özbay'ın Dünden Bugüne Kafkasya kitabından alınmıştır.]
p>+''+nan+''+Özdemir Özbay]
