Suriye’den Anavatana Dönmek İsteyen Soydaşlarla İlgili

Suriye Arap Cumhuriyeti’nde yaşamakta olan ve son olaylar nedeniyle, kendi iradeleriyle anavatanlarına dönmek isteyen Çerkes yurttaşlar ile ilgili olarak, DÇB ve Perit Derneği’nin birlikte belirledikleri sorunlar ve çözüm önerileri, 09.02.2012 tarihinde hazırlanarak yetkililere sunuldu.

1.    Rusya Federasyonu’nda ( RF) Geçici Oturma İzni ( GOİ ) alınmasıyla ilgili sorun teşkil eden durumlar:

1.1. Sorunun Açıklaması: RF sınırları içinde yaşayan yabancı uyruklu vatandaşların yasal hakları konusundaki 25 Temmuz 2002 tarihli, 115-F3 nolu Federal yasaya bağlı olarak, Federal uygulayıcı kurumları temsil eden yerel Göçmen Büroları, yabancı uyruklu vatandaşların dilekçelerini 6 aya kadar inceleyebilmektedirler. Ancak şahıs vizesinin (özel kişinin davetiyesi ile verilen ) süresi 3 aydır, çok giriş-çıkışlı çalışma vizesinin süresi ( tüzel kişinin davetiyesi ile verilen) 1 yıldır. Yabancı uyruklu vatandaşların RF içinde kalış süreleri her bir 180 günlük zaman periyodunda toplam 90 gün ile sınırlıdır. Yani yabancı uyruklular RF‘nda kesintisiz olarak en fazla 3 ay kalabilmektedirler. Böylece yabancı uyruklu vatandaşlar GOİ sonucunu alamadan önce RF’nunu terk etmek zorunda kalmaktadırlar. Bununla birlikte temin edilmesi gereken belgeleri verecek olan (temiz kâğıdı) diğer kurum ve kuruluşlar ( güvenlik, sosyal güvenlik, sağlık raporu, iç güvenlik, icra ve vergi daireleri gibi) 2 ay içinde, yabancı uyruklu vatandaşa GOİ verilmesine engel bir durumları olup olmadığı hakkında bilgi vermek zorundadırlar.

Öneri/talep: Uygulanmakta olan yasa çerçevesinde özel ve iş vizelerinin süreleri dikkate alınarak, GOİ talebi halinde belgelerin incelenme süresinin kısaltılması ve kişinin vize süresine uygun hale getirilmesi.

1.2.Sorunun Açıklaması: Yukarıda sözü edilen federal yasaya göre geçici seyahat süresi 1 ay olan ve turist vizesiyle RF ‘da bulunan yabancı uyruklular GOİ‘ne başvuramazlar. Suriye’nin birçok bölgesi savaş durumunda olduğu için, RF soydaşlarımızın, özellikle de anavatanlarına dönmek isteyen Suriye’li Çerkeslerin bu ülkeye geri gönderilmeleri tehlikelidir.

Öneri/talep: Turist vizesiyle RF ‘nda bulunan Suriye’li Çerkes soydaşlarımızın GOİ için talepte bulunma hakkını ve GOİ sonucunu alıncaya kadar RF’nda kalış sürelerini uzatabilmeleri için gerekli olanaklar sağlanması.

2 . Konsolosluğa ödenecek harçlarla ilgili sorunlar:

Sorunun açıklaması: Suriye’deki iç siyasi durumun şiddetlenmesine bağlı olarak RF’nuna dönmek isteyen Çerkes soydaşlarımızın sayıları oldukça artmaktadır. Birçoğu tüm aileleriyle birlikte anavatanlarına dönmeyi planlamaktadırlar. RF’nuna geliş vizelerinin hazırlanması –ki ivedilikle yapılmalı-ciddi miktarda para gerektirmektedir. Suriye’deki silahlı olayların hızla yaygınlaşmasının yarattığı ekonomik kriz koşullarında, birçok soydaşımız, her aile üyesi için vize belgelerinin ve davetiyelerin hazırlanması için gereken harç ödeme gücüne sahip değildirler.

Öneri/talep: Suriye’deki RF konsolosluklarında Suriye’de yaşayan ve anavatanlarına dönme talebinde bulunan Çerkes soydaşlarımızın davetiye ve vize harçlarından muaf tutulma olanaklarının sağlanması.

3. RF’nuna giriş için gereken davetiyelerin Çerkes soydaşlarımıza ulaştırılması sorunu.

Sorunun açıklaması: Şimdiye kadar tüzel ve özel kişilerin hazırlamış olduğu davetiyeler, soydaşlarımıza, RF’ndan Suriye’ye giden uçak yolcuları aracılığıyla gönderilmekteydi. Ancak son zamanlarda Suriye şehirleri ile Güney Rusya bölgeleri arasındaki uçak seferlerinde aksamalar söz konusudur. Bu nedenle ilgili şahıslara davetiyelerin ulaştırılması oldukça zor ve hatta mümkün olamamaktadır.

Öneri/talep: Federal uygulayıcı kurumları temsil eden yerel Göçmen Büroları, RF’nuna giriş davetiyelerini, Suriye’deki RF konsolosluklarına ilgili şahısların bilgilerini e-mail ile direkt olarak gönderilmesi olanaklarının sağlanması.

4. Suriye’de düzenlenen (verilen) belgelerin RF ‘nunda yasal sayılması (geçerli olması) sorunu.

Sorunun açıklaması: Suriye 5 Ekim 1961 tarihli yabancı resmi belgeleri yasallaştırma gerekliliğinin feshi hakkındaki GAAG anlaşmasının üyesi olmadığı için, RF GOİ, eğitim ve çalışma izni için gereken belgeler Suriye’deki RF konsolosluklarında onaylanmaktadır. Fakat şu anda konsolosluklara başvurmak oldukça zordur.

Öneri/talep: Noter onaylı, Arapçadan Rusçaya çevrilmiş olan ve Suriye’de düzenlenen belgelerin RF’nda yasal olarak kabul edilmesi.

5. Çerkes soydaşlarımıza göçmen sıfatının kazandırılması ile ilgili sorunlar.

Sorunun açıklaması: Bugün Çerkes soydaşlarımızın yoğun olarak yaşadıkları Suriye şehirleri (Damask bölgesi, Homs şehri ve diğerleri) savaş hali içinde bulunduklarından resmi kurumlar çalışmamaktadır. Buna bağlı olarak da birçok Çerkes soydaşımız yasal olarak Suriye’yi terk edemiyorlar ve RF’nuna oturum almak üzere gelemiyorlar.

Öneri/talep: Anayurtlarına dönmek isteyen ve göçmen bürolarına gerekli belgeleri veremeyen Suriye’li soydaşlarımıza göçmen sıfatının kazandırılması olanaklarının sağlanması.

6. Suriye’de yaşayan ve RF’nuna dönme isteğinde bulunan Rusya, Çerkes soydaşlarımıza bir bütün olarak yardım etmek amacıyla ve 24 Mayıs 1999 tarihli, yurtdışındaki soydaşlarımıza yönelik RF resmi siyaseti konusundaki federal yasanın maddelerinin gerçekleşmesi amacıyla RF parlamentosunun, Suriye Arap Cumhuriyeti’nde yaşayan Çerkes soydaşlarımızın tarihi anavatanlarına dönmeleri için resmi programa alınmasını önermekteyiz.

7. RF ‘nunda vatandaşlık hakkı verilebilecek yabancı ülke vatandaşları için düzenlenmiş olan federal yasa, 18 kasım 2011 tarihinde, 2012 yılı için uygulanmak üzere Cumhuriyetlerin yabancı ülke vatandaşlığı kotalarını: Kabardey-Balkar Cumhuriyeti :450 kişi, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti:300 kişi, Adıgey Cumhuriyeti: 457 kişi olmak üzere belirlemiştir. Bu kotaların ülkeye gelecek olan tüm yabancı uyruklular için geçerli olduğu açıktır. Bu yıl , Suriye’deki siyasi durum dikkate alındığında , tarihi vatanlarına dönmek isteyen soydaşlarımızın sayısı büyük ölçüde bu kotaları aşabilecektir.

 Öneri/talep: Suriye’den gelecek olan soydaşlarımız için mevcut GOİ kotalarından bağımsız olarak işlem yapılması çarelerinin düşünülmesi.

Haber: KBC “Perit Toplum Derneği”