Jılehıj Erdoğan Yaşar
SSCB nin dağılması, Demirperdenin kaldırılması ile 1860 lardan beri anayurt özlemi çeken diasporada yaşayan Çerkesler için bir umut kapısı açılmıştır. 1989 yılında başlayan anavatana dönüşler dönem dönem kesintiye uğrasa da halen devam etmektedir.
2001 yılında ilk defa anayurdumuza ayak bastığımda, bizden önce vatanına dönüş yapıp yerleşen arkadaşlarımız “Bundan on yıl önce Bin USD ye burada ev alma imkanımız vardı, şimdi Beşbin USD den aşağı ev bulamazsın. Vatandaşlık almak çok daha kolaydı” şeklindeki sözlerini hayretle dinler, içimden de “Eyvah treni kaçırdık!” derdim.
2012 yılında ikinci defa gittiğimde ev fiyatlarının en düşük Onbin USD civarında olduğunu; Vatandaşlık için de şartların biraz daha zorlaştığını gözlemledim.
2015 yılında gittiğimizde, nihayet anavatanımızda bir mülk sahibi olmamız gerektiğine karar vererek araştırmalara başladık, yanımızda götürebildiğimiz On-Onbeşbin USD ile ancak Şegem köyünde 600 m2 bir arsa alabildim. Vatandaşlık için yanımda götürdüğüm evrakların da artık yeterli olmadığını, anadilimin yanında kendi derdimi anlatacak kadar Rusça da bilmemiz gerektiğini belirttiler.
2025 Temmuz ayında bu fiyatların da ikiye katlandığını gözlemledim. Vatandaşlık için şartların daha da ağırlaştığını gördüm.
Yani anlaşılan biz hep treni kaçırmakla meşgulüz.
2025 Anavatan Gezimizden Kısa Bilgiler:
Bu yıl Glaxıstaneyden kimlerle sohbet etsek, bir kafile olarak anavatana karayolu ile gitmemiz konusunda talepler gelmekteydi. Mart ayı başında Mole Levent KAPLAN’ın Hemşerimiz Hayri DUMAN ile ZEKO Turizm olarak Temmuz ayında bir seyahat düzenleyecekleri bilgisini alınca, hemen işe koyulduk. Glaxıstaney grubu ilk olarak 8 kişi kaydımızı yaptırdık, devamında bu sayı 18 e ulaştı. Toplamda 60 ın üzerinde bir katılım ile Anavatan gezimizi sorunsuz bir şekilde tamamlayarak döndük.
3 Temmuz akşamı Kahramanmaraş Glaxıstaneyden iki araba yola çıkarak, Ankara’dan kalkan otobüse Trabzon’da bindik. Sarp sınır kapısını geçerek Batum ve Tiflis üstünden Gürcistan’ı geçerek 5 Temmuz sabahı Kabardey Balkar Cumhuriyeti’nin başkenti Nalçık şehrine ulaştık. Kahvaltı sonrası otellerimize yerleşerek biraz dinlendikten sonra; akşam sevilen sanatçı Astemir Apanasov konserini izleme şansımız oldu.
6 Temmuz sabahı Kahvaltı sonrası Mavi Gölü ve Çerek kanyonunu gezdik; akşam Nalçık Restaurantta yemek yedik ve sonrasında da güzel bir eğlence düzenlendi.
7 Temmuz günü Şegem Şelalesi ve Nalçık’ta alışveriş yapılabilecek yerler gezdirildi. Akşam ise Türkiye’den anavatana yerleşen hemşerilerimizin katılımı ile yemekli eğlence programı düzenlendi.
8 Temmuz günü Oşhamaxue (Elbruz) yi ziyaret ettik. 8 er kişilik teleferikler ile üç aktarmalı olarak 5.642 metre yüksekliğindeki Avrupa’nın en yüksek dağının 3.880 metresine kadar çıktık. Akşam ise HAUPŞE sülalesinin akraba buluşması için katıldığımız davette DÇB Başkanı Hauti Sohrokov ile sohbet imkânımız oldu.
9 Temmuz günü Abhazya Meydanı, Soykırım Anıtı, Nalçık Park, Müzeler ve Sosrıko Anıtı gezildi. Akşam ise 1994 yılında anavatana kesin dönüş yaparak yerleşen Jılehıj Hüseyin kardeşimizin organizasyonu ile ABD, Suriye, Türkiye ve Anavatan da yaşayan kardeşlerimizin katılımı ile JILEHIJ sülalemizin buluşmasına katıldım; buluşmada duygu dolu anlar yaşandı.
10 Temmuz günü otel boşaltılarak Nalçık Pazarı ve Şato gezildikten sonra Akşam dönüş için yola çıkıldı. Batum şehrinde iki saat mola verilerek tarihi yerleri görme imkânımız oldu.
Yıllardır bu tür seyahat organizasyonlarını düzenleyerek Anavatan ve Diasporayı birbirine bağlayan ZEKO Turizm yetkilileri Meremıko Hayri ve Mole Levent e; tarafımıza bildirilen program dâhilinde sunulan hizmetler ve ekstra programlar için teşekkür ediyorum.
Ayrıca; Nalçık’ta kaldığımız sürece bizleri yalnız bırakmayan, Bayar Şrayder, Nesren Şırayder, Zati Sönmez, Jılehıj Hüseyin ve ailelerine; bizlere sabahın erken saatinde yolluk hazırlayarak peşimizden Şatoya kadar getiren Meremşav Lila ve Slava çiftine; seyahatimiz boyunca canla başla hizmet eden yol arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.
lаеми дахэми, ар сэ сихэку,
Баеми тхьамыкlэми, ар сэ сихэку.
Тянэжъ ихэку, уей, тятэжъ ихэку,
Тщыгъупшэжьынэу Iэмал иlэп.
Ayemi daxemi ar se si Xeku
Bayemi txamışkemi ar se si Xeku
Dianej yi Xeku di atej yi Xeku
Tşığupşejinu amal yiap.
