Balıkesir’in Edremit ilçesinde 25-26 Eylül 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen üçüncü KAFFED Gençlik Çalıştayında farklı illerden gençlerle tanışma ve fikir alışverişinde bulunma imkanına sahip olduk.
Konuşmalar sırasında çoğu konuda ciddi eksikliklerimiz olduğunu tekrar görmüş olduk ancak gençlerin çözüm üretme istekleri umut vericiydi.
Çerkes halkı olarak senelerdir yaşadığımız sorunlar amaç ve strateji eksikliğimizin semptomlarıdır. Bu eksiklik giderilmezse sorunlara her gün yenileri de eklenecektir. Amacımızı belirleyip üzerinde çalışmalı ve yüksek sesle dile getirmeliyiz.
Diasporada yüzyıllar boyu farklı toplumlar arasında kültürümüzü korumaya çalışmak bizim amacımız olamaz. Vatana geri dönüş ve Çerkesya’da birliğin tekrar kurulması asıl amacımız olmalı. Bu büyük amaç unutulup sadece küçük amaçlar konuşulduğu sürece geleceğimiz tehlike altındadır. Amaç ve yöntem belirlendikten sonra hedefe uzun da sürse zor da olsa ulaşılacaktır.
Aynı dağın zirvesine ulaşmak için farklı yollar denenebilir. Zirveye ilk kimin ulaştığı değil ulaşılması önemlidir. Farklı yollardan ilerleyenlerin birbirinin önünü kesmeye çalışması sadece halkımıza zarar verir. Bireysel ve grupsal çıkarları için halkımızın geleceğini riske atanlara Çerkes Halkı engel olmalıdır.
Tüm siyasi ve stratejik hareketlerin açıktan yapılması beklenemez ancak yaşanan süreçler boyunca halkı doğru bilgilendirmek gerekli. Profesyonel olmayan hareketlerde bulunup sonradan sürecin dedikodu malzemesi haline dönüşmesine izin verilmemeli. Yapılan toplantı ve görüşmeler süreç sonunda tarafların imzasını veya onayını taşıyan yazılı bir belgeye dönüştürülmelidir.
Federasyon diasporadaki halkımıza önderlik edebilecek yeterliliğe getirilmeli. Bunun için Çerkes Halkı’nın federasyona olan güven, destek ve katılımları arttırılmalı. Bu da federasyonun halkımızın asıl amacına hizmet etmesiyle, tüzüğünü buna göre güncellemesiyle, halkımızın önüne gelecek vizyonu koymasıyla, yürütülen süreçlerde fikir alışverişinde bulunmasıyla, bu süreçlerde gerektiği kadar şeffat davranmasıyla ve verdiği sözlerin arkasında durmasıyla sağlanabilir.
Gençlerin, yaşça büyüklerinden beklentilerinden belki en önemlisi tecrübelerini gençlere objektif olarak aktarmalarıdır. Gençlerin geçmişte yaşanan olayları ve denenen yolları tam olarak bilmeleri ve dönemin koşullarını anlamaları mümkün değildir. Büyükler ve şu ana kadar emek sarf etmiş insanlar deneyimlerini anı olarak anlatmak yerine üzerine analizler yaparak anlatmalılar. Yapılan girişimlerin neden başarılı veya başarısız olduğu gençler tarafından iyi analiz edilmeli ve aynı hatalar tekrarlanmamalı. Şu an yaşanan problemlerin büyük çoğunluğu yıllardır çözülemiyor. Bu uzun süreli sorunlar karşısında ilk akla gelen çözüm fikirleri genelde aynıdır ve daha önce denenmiştir bu yüzden farklı fikirler ve bakış açılarının üretilmesi gerekli.
Sorunlara farklı çözümler ve bakış açıları üretilmesi için bölgesel ve genel beyin fırtınası yapılacak ortamlar oluşturulmalı. Beyin fırtınası yapılırken akla gelen fikirleri ‘saçma’ veya yanlış bile olsa söylemek gerekli. Bu tür meclislerde insanlar birbirlerini saçmalamakla itham etmemeli ve sürecin farkında olmalılar. Önemli olan fikirlerin hatalı olabilecek kısımları varsa bunları hızlıca düzeltmek ve fikirleri geliştirmektir. Ortaya atılan fikirleri daha tartışmadan ve gelişim sürecine sokmadan, bu fikirlerin gerçekleştirilemeyeceğini söylemek doğru bir tutum değil. Halkımız birbirini dinlemeyi ve anlamayı öğrenmeli.
Çerkes Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olan öğrenciler vatan ve eğer gerekliyse diasporayla gerçekleştirilecek görüşmelerde tercüman olarak yer almalı. Böylelikle hem gereksiz yanlış anlaşılmaların önüne geçilir hem de az da olsa mezunlara iş imkanı sağlanır. Gençleri bölüme yönlendirebilmek için iş imkanı sunmak, ‘’Tercih edin!’’ diyerek bölümün tercih edilmesini beklemekten daha mantıklı ve etkili olacaktır.
Daha önceki nesillerde derneklere küsen ve bireysel faaliyet yürüten insanların uzaklaşmasının sebebi iyi analiz edilmeli. Bu insanlar tekrar kazanılmalı. Dünya’nın her tarafındaki Çerkes akademisyenler arasında iletişim ağları kurulmalı. Kaybedilen insanlar ve akademisyenler toplu faaliyetlere ve fikir üretme organizasyonlarına dahil edilmelidir.
Gençlerden büyük beklenti içinde olmak normal ve gereklidir ancak gençlerin hepsinden bu beklenemez. 15-20 Yaşındaki gençleri ‘’İşleri, güçleri kaşen-şeşen’’ diye itham etmek sadece gençlerin halkımızdan uzaklaşmasına neden olacaktır. O yaştaki her insandan, çok daha büyük insanlar yeterince çaba sarfetmezken, halkı kurtarması veya dernekleri ayağa kaldırmasını beklenemez.
Gençlerin derneklerden uzaklaşmasının nedenlerinden biri dernek başkanlarının ve yönetim kurullarının yetersiz olmasıdır. Dernek başkanları ve yönetim kurullarına yaşlarına ve statülerine bakılmaksızın federasyon tarafından Xabze, tarih ve güncel konularla ilgili seminerler verilmelidir.
Thamade’lerin gençlere her konuda örnek olabilecek ve belli özellikleri bir arada bulunduran kişiler olması gerekli. Bu özelliklerden sadece birine sahip diye o kişiler dernek başkanı seçilmemeli. Spesefik bir konuda üstün yeterliliği olan kişiler yönetim kurullarında o konu ile ilgili sorumluluğu almalıdır. Koltuklar kişisel statü için işgal edilmemeli.
Dernekler veya federasyon projeleri için aidata ek olarak proje bazlı maddi kaynak toplayabilir. İnsanlar ne amaca hizmet edeceğini bildiği bir kampanya için daha kolay ve fazla miktarda bağış yapabilirler.
Her etkinlikten veya toplantıdan önce katılımcılara ve ’misafirlere’ aksiyon veya durumun Xabze’ye göre nasıl yürütülmesi gerektiği anlatılmalı. Herkes haklarını ve sorumluluklarını bilmeli. Böylelikle katılımcıların işleyiş konusundaki eksik veya farklı bilgileri sorun yaratmaz. Ortaya çıkabilecek tartışmalar ve kırgınlıklar yaşanmadan engellenebilir.
Toplantı ve çalıştaylar düzenlenirken plan ve programı iyi ayarlanmalı. Organizasyonun detayları katılımcılarla daha önceden paylaşılmalı ve hazırlık yapılması istenmeli. Seçilen konu başlıkları daha dikkatli seçilmeli böylece uzun süre aynı cümlelerin farklı kişiler tarfından söylenmesinin önüne geçilir ve diyalogların akıcılığı arttırılır. Hazırlanan plan ve programlarda son dakika değişikliğine gidilmemeli eğer gidilmek zorunda kalındıysa katılımcılara açıklama yapılmalı. Yorgunluk aktif katılımı azaltacağı için çalıştaydan önceki gece konaklama imkanı sağlanmalı veya sağlandıysa katılımcılar haberdar edilmeli. İmkanlar sorulunca değil sorulmadan katılımcılara aktarılmalı.
Federasyonun, Ünikaf’ların ve derneklerin gençlik çalıştaylarını daha da ciddiye alıp temsiliyet konusuna özen göstermesi gerekiyor. Federasyonun gençlik çalıştaylarında daha fazla temsilci ile toplantı boyunca yer alması gerekiyor. Gençlerin soru ve sorunlarına daha uygun bir yaklaşımla karşılık verilmeli. Birimler daha önceden bildirmeleri gereken isim listelerini son günlerde federasyona iletmemeliler. Temsilci olarak gelen kişilerin konular hakkında yeterli bilgiye ve hitabet yeteneğine sahip olması tartışma ortamını sağlayacaktır. Bu kadar emek ve zaman harcanan bir çalıştaya konuya ilgisi ve bilgisi daha yüksek olan insanların katılmaması ya da tam katılmaması aslında çalıştaydan beklentinin düşük olduğunun göstergesidir.
Eleştiri olmadan gelişim olmayacaktır. Katılımcı gençlerin belli bir kısmı eleştirilerini topluluk önünde açıkça dile getirme konusunda çekingen bir tavır takındılar. Küçük yaşlardan beri yüzlerce kişi önünde dans edebilecek özgüven verilen Çerkes gençlerine yüzlerce kişi önünde konuşabilecek, eleştiri yapabilecek özgüven de verilmeli.
Çerkes gençleri olarak korkacak bir şeyimiz yok! “Bu dünyaya var olduğumuzu, yaşadığımızı ve hala yürek taşıdığımızı göstermeliyiz!”
Birlikteysek Güçlüyüz!
nan
Daur Miraç Bedir
