Bayrak bir ülkenin bağımsızlığını simgeleyen ve bir ulusun milli değerlerini yansıtan renkli bir kumaş olarak tanımlanabilir. Bu nedenden ötürüdür ki bayraklar ülkelerin değer verdikleri ve baş üstünde tuttukları en önemli simgelerdendir.
Çerkesler olarak diğer ülkelere nazaran bayraklarımıza çok daha büyük bir tutku ve saygıyla bağlıyız. Bunun nedeni ise Çerkes Bayrağının içimizdeki özgürlük ateşini yakması, atalarımızın zamanında yaptığı mücadeleyi bize hatırlatmasıdır. Çerkesler 19. yüzyıl başlarına kadar milli bir bayraktan yoksun ve bir devlet anlayışına sahip olmadan yaşamlarını sürdürdüler. Ancak bu zaman içerisinde her boy ve kabile için çeşitli renkli kumaşlar üzerine işlenmiş flamalara yer verilmiştir. O dönemlerde milli bir bayrağımız olmamasına karşılık kendimizi temsil eden flamalarımız vardır.
Çerkes Bayrağı için Zanik’o Seferbi’nin şu sözleri bulunmaktadır: “Bayrağımızı 12 yıldız ile aydınlattık, bu yıldızlar her bir bölgenin eşit şekilde temsiliyetini, üç ok ise okların birlik içerisinde olduğunu ve bu da Çerkeslerin barıştan yana olduğunu, bayraktaki yeşil renk ise vatanımızda ki bahar yeşili gibi ovalarımızı, dağlarımızı ve ormanlarımızı temsil etmektedir.”
Bu bayrağı düşündüğümüzde atalarımızın bu bayrakla savaşa girdiği ve bu bayrakla sürgün edildiği unutulmamalıdır. Sürgün devamında Türkiye diasporasında 1920’li yıllarda Çerkes Bayrağı’nın düğünlerde taşınması ve Çerkesliğin sembolleri dönemin Türkiye yöneticileri tarafından yasaklanmış, bu baskılardan ötürü sandıklarda saklanmıştır.
Anavatanda ise Rus-Çerkes savaşı sonucunda Çerkes Bayrağı yasaklanmış, her zaman olduğu gibi gerçekler gizlenmiş, bayrağımız da bu sürede gizli kalmıştır. Ancak 23 Mart 1992 tarihinde çıkarılan bir kanunla, Adıgey Cumhuriyetinin resmi bayrağı olarak kabul edilmiştir. Mart 2010'da Adıgey Cumhuriyeti Adıge Xase'sinin yaptığı toplantıda alınan karar doğrultusunda, çıkarılan bir kanunla 25 Nisan günü, Çerkes Bayrağı günü olarak ilan edilmiş ve her sene kutlamaya başlanmıştır.
Bugün ise Çerkes Ulusal Bayrağı Adıgey Cumhuriyeti’nin devlet kurumlarında ve yerel yönetimlerin binalarında gururla dalgalanmakta ve RF Devlet Duması ile Federasyon Konseyinin duvarlarında diğer federasyon birimlerinin bayraklarının yanında 1. sırada bulunmaktadır. Çünkü RF anayasasında yer alan resmi sıralamaya göre Adıgeya 1. bölgedir. Çerkes bayrağı tüm dünya Çerkesleri için gerçek bir ulusal sembol haline geldi.
Dünyadaki milyonlarca Çerkesin bir kimlik işareti oldu rozetlerde, plakalarda, internetteki profillerimizde, t-shirtlerimizde, anahtarlıklarımızda, evlerimizin balkonlarında veya çatılarında, köylerimizin giriş çıkışlarında, düğün alaylarımızda, miting ve yürüyüşlerimizde, toplantılarımızda, sivil toplum kuruluşlarımızda ve hatta bazen hiç ummadığımız yerlerde karşımıza çıkmakta; hayatımızın vazgeçilmezi olmaktadır. Çerkes kimliğimizi yansıtabilmemiz için bayrağımız ve tanıtımı oldukça önemlidir. Türkiye diasporası olarak bayrağımızı mümkün olduğu kadar hayatımızda kullanmamız ve kullandırmamız gerekmektedir.
Bayrağımız atalarımızın yaptığı bağımsızlık mücadelesini içimize işlemekte, bağımsız Çerkes toplumu fikrinin korunmasında bizlere dayanak olmaktadır. Anavatanımıza sahip çıkmamıza, elimizden gidenleri yeniden alabilmemize, elimizde olmayanları hak iddia etmede bayrağımızın altında toplanarak toplumumuzun gücünü yansıtabiliriz. Gelecekte de bayrağımızın sonsuza kadar dalgalanması yine bizlere bağlı. Bayrağımızın mirasına ve bize kattıklarına sahip çıkmamız bunun için yeterli olacaktır. Unutmayalım ki bayrağımız onurumuzdur ve Çerkesya ile Türkiye, Suriye, İsrail ve Ürdün gibi ülkelerdeki diasporalarını birbirine bağlayan bir semboldür.
25 Nisan Adıge Bayrak Günü kutlu olsun !
nan
Kanuko Halil İbrahim
