Abhazya'da süregelen yolsuzluk olaylarına karşı bir grup aktivist 2 Mart 2020 Pazartesi günü süresiz açlık grevi başlattı.
Eylemciler Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi’nin 20. maddesinin Abhazya parlamentosu tarafından yasalaştırılmasını istiyorlar.
“Madde 20: Haksız Zenginleşme
Her Taraf Devlet, anayasasına ve iç hukukunun temel ilkelerine bağlı olarak, kasten işlenmesi halinde, bir kamu görevlisinin mal varlığında meydana gelen ve yasal geliri ile
mantıklı bir açıklama getiremediği önemli bir artış olan haksız zenginleşmeyi suç olarak düzenleyen yasal ve diğer gerekli önlemleri almayı değerlendirecektir.”
Eylemi biri kadın üç eylemci, Sohum'un merkezinde eski parlamento binasının önündeki Özgürlük Meydanı'nda başlattılar. Açık havada, kurdukları portatif yataklarda geceleyerek sürdürdükleri eylem, sosyal medyadan yaptıkları duyuruların da etkisiyle her gün artan şekilde destek görmeye başladı.
Bu aktivist grup birkaç yıldır Abhazya’nın demokratik bir hukuk devleti olabilmesi adına bazı yasal girişimlerde bulunan ve çeşitli eylemler düzenleyen, halk arasında sevilen sayılan sanatçı, bilim adamı, öğretim görevlisi, savaş gazisi vb. insanlardan oluşuyor.
Bugün gelinen noktada 10 Mart 2020) seçime 12 gün kaldı. Halkın her kesiminden insanlar eylem alanına gelip imza vererek, çeşitli sivil toplum kuruluşları destek bildirileri yayınlayarak açlık grevini ve temsil ettiği protestoyu savunurlarken, Kamu Odası da bir açıklama yaparak siyasi aktörleri ve cumhurbaşkanı adaylarını desteğe çağırdı.
Kamu Odası Türkiye’de karşılığı olan bir yapılanma değil. Cumhurbaşkanlığı tarafından görevlendirilen kişilerden ve Abhazya’da her bölgenin ileri gelen saygın isimlerinden oluşan halk meclisi gibi bir oluşum. Sistemli bir çalışma içinde periyodik toplantılar yapıyor ve halkın sorunlarını devletin ilgili organlarına iletiyorlar. Halk tarafından itibar görüyorlar ve devletin bazı kararlarında sundukları öneriler dikkate alınıyor.
Eyleme cumhurbaşkanı adayları ile bazı siyasi gruplar da destek açıklamaları yapmaya başladılar.
Eylem birdenbire ortaya çıkmadı. Bu inisiyatif grubunu oluşturan bir grup vatandaş, Kasım 2015'te Abhazya'da kabul edilen ve 1 Mart 2016'da yürürlüğe girmiş olan " Yolsuzlukla Mücadele Kanunu"nun, içinde "yasadışı zenginleşme " teriminin geçmediği ve devlet memurlarının zorunlu gelir beyanı yapması konusunda bir tanım olmadığı için yetersiz olduğunu söyleyerek hareketi başlattılar. 19 Mart 2018’de parlamentoya kamu hizmeti konusunda kapsamlı bir yasanın kabul edilmesini ve yasadışı zenginleşmeyi cezalandıran Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi'nin kabul edilmesini talep ettikleri resmi bir dilekçe gönderdiler. Dilekçede ayrıca, yetkililerin gelir ve mal beyanında bulunmaları, beyanlarının da yayınlanması konusunda ısrar ettiklerini bildirdiler. Parlamentodaki bazı milletvekilleri de bu talebi desteklediklerini bildirdiler. Söz konusu yasa taslağını hazırlamak üzere bir çalışma grubu oluşturuldu...
Hukukçulara göre yasa taslağı hazırlanırken, Abhazya mevzuatında devlet memurlarının hukuki statüsünü düzenleyen normlar olmadığı için, önce memurun tanımının yapılması ve memur statüsünün uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi gerekiyordu. Ayrıca memurun ya da devlet görevlisinin yasadışı zenginleşmesinin, Medeni ve Ceza Kanunu’ndan farklı bir cezai sorumluluğa tabii olabilmesi için bunun gibi bir dizi değişiklik veya yeni yasanın da yapılması zorunluydu. Çalışma grubu bu gibi belirsizliklere karşın çalışmalarını sürdürdü.
25 Aralık 2018 tarihinde Abhazya Cumhurbaşkanı Raul Hacimba bir basın toplantısında, meclise gönderilen yasa tasarısıyla ilgili parlamentonun ilerleme kaydedemediğine dikkat çekti ve bu tasarı parlamentodan çıkar çıkmaz yasalaşması için imzalayacağını bildirdi.
Abhazya Parlamentosu 25 Şubat 2019’da "Kamu görevlileri ve milletvekillerinin gelir, gider, mal ve yükümlülüklerinin beyanı” tasarısını ilk oturumda kabul etti (bir tasarının kabul edilip yasalaşması için dört oturumda da kabul edilmesi gerekiyor). İnisiyatif grubu kurucularından Astamur Kakaliya, gelir beyanı tasarısının kabul sürecinin bir buçuk yıl boyunca sürdüğünü, çünkü kimsenin tasarıya karşı olduğunu açıkça belirtmediğini, ancak gizli bir direnişle ve kasten sürekli engel olduklarını belirterek, diğer oturumların daha zor süreçler olacağını söyledi.
Aktivist grup, gelişmeleri halka anlatabilmek amacıyla, 21 Ocak 2020 Salı günü Abhazya halkı ile bir toplantı düzenledi, süreci ve gelişmeleri katılımcılara ve basına anlattılar.
4 Şubat 2020 günü öğleden sonra, yolsuzlukla mücadele yasasının kabul edilmesini destekleyen yaklaşık 20 kişilik girişimci grup, Abhazya Parlamento binasının önünde eylem çadırları kurdular ve sınırsız bir oturma eylemi başlattıklarını duyurdular.
5 Şubat Çarşamba günü öğleden sonra protestocuların çadırları polis tarafından söküldü ve eylemcilerden Cansuh Adleyba gözaltına alındı, sorgulandıktan sonra serbest bırakıldı.
6 Şubat 2020 günü Abhazya Parlamentosu yolsuzlukla mücadele yasasını ikinci oturumda görüştü ve kabul etti. Aktivistler yavaş ilerleyen sürecin sonuna kadar çeşitli eylemler yapmaya devam edeceklerini açıkladılar. Grup yöneticilerinden Astamur Kakaliya, milletvekilleri ile birçok toplantı yapıldığını ve tüm konuların tartışıldığını, önemli sözler verildiğini, ancak tasarının nihai onayının sürekli olarak ertelendi ğini belirterek, bu yüzden verdikleri sözlere artık inanmadıklarını söyledi.
Abhazya Meclis Başkanı Valery Kvarçiya bir açıklama yaparak, görüşülen yasanın ülke için çok önemli olduğunu ve parlamenterler tarafından üzerinde ciddi olarak çalışıldığını, ancak kabul edilmesi için tüm prosedürlerin yerine getirilmesi gerektiğini belirtti. Kvarçiya, bu yüzden parlamentonun bu yasadan önce diğer yan değişiklikleri düzenleyen "Kamu Hizmeti" yasasını kabul etmesinin, sonra son oturumda yolsuzluk yasasını kabul etmesinin daha mantıklı olacağını söyledi.
Parlamentonun üçüncü oturumunda yolsuzluk yasası yine oylandı ve kabul edildi , ancak “Kamu Hizmeti” yasasının da kabul edilmesinin ardından, 30 Aralık 2020'de yürürlüğe girmesine karar verildi. Dördüncü ve son oturumda da yolsuzluk yasası aynı şekliyle kabul edildi.
Aktivistler ise bu kararın halkı oyalamak ve yasanın yürürlüğe girmesini geciktirerek uygulanmasını engellemek amacıyla alındığını söyleyerek, parlamentonun elinde hazır olarak bekleyen yasanın bir an önce hayata geçirilmemesi için bir neden olmadığını, 22 Mart 2020 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde yasanın uygulamaya konulmasını istiyorlar.
Altınpost gazetesi (www.altinpost.org) tarafından BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi'nin 20. Maddesinin Abhazya'da yasalaşması için Türkiye diasporasının desteğini almak üzere başlatılan imza kampanyasının bağlantısı:
p>https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScl4LZA7SA96EX8XI8COdbP2ttXT0ZFF46IUmpiB4VUF3hIRA/viewform
p>nan
Kaffed )
