Rusya Federasyonu’nun, özellikle Vladimir Putin döneminin en önemli siyasi perspektifi Rusya’yı “Eski” gücüne kavuşturmak ve Rus Milliyetçiliğini konsolide etmek, demokratik hak ve özgürlükler ne şekilde olursa olsun Federasyon içindeki “Heterodoks” düşünce ve uygulamaları merkeze zorlamak şeklinde özetlenebilir. Anavatanda da uzun yıllardır kaygı ve kızgınlıkla izlediğimiz Çerkes kimliğini örseleme, uygulamaları zora koşma, Anadilin eğitimdeki ağırlığını hafifletme yönünde attığı kimi adımlar mevcut idi.
2017 yılında Tataristan’da “Tatar olmayanlar neden Tatar dilini okusun” kisvesi altında başlatılan ve sözüm ona “Şikayetlere” dayandırılan tartışma Çerkes Cumhuriyetlerini de içerecek şekilde genişletilerek, azınlık dillerinin “1-9. Sınıflarda haftada 2-5 saat ve 10-11. Sınıflarda ise seçmeli ders olarak okutulması” noktasına dek indirgeyen bir yasa tasarısına kadar uzandı. Hatta bu tasarıya göre “Çerkes” bir çocuk anadilde eğitim almak istiyor ise velisinin ve kendisinin yazılı başvurusuna gereksinim olacak.
Federasyon Yasalarına göre Etnik azınlıklar ve Federal Cumhuriyetlerin dilleri anayasal güvence altına alınmıştır. Anayasanın Azınlık dillerini güvence altına alan maddesi: “Cumhuriyetler kendi devlet dillerini belirleyebilirler. Bu diller Cumhuriyetlerin devlet organlarında, yerel yönetim organlarında, devlet kurumlarında Rusya Federasyonu’nun devlet dili ile bir arada kullanılır. Rusya Federasyonu, tüm halkların ana dillerini muhafaza etmeleri, öğrenmeleri ve geliştirmeleri için gereken ortamın oluşturulması hakkını güvence altına alır” şeklindedir ve Çerkesce de dahil olmak üzere tüm dilleri hiçbir tartışmaya mahal vermeyecek şekilde korumaya ve geliştirmeye dair güvence vermektedir. Bu anayasal hükme karşın Duma tarafından oluşturulan ve oylanan tasarı son derece anti demokratik, temel insan hak ve özgürlüklerine aykırı ve totaliter bir zihniyetin yansımasıdır.
Bu gelişmeler KAFFED nezdinde de uzun zamandır takip edilmekte ve anavatandan bilgi akışı sağlanmaktadır. Yaklaşık 1 ay evvel bu konuya ilişkin Hatukşoko Kaziy Dil Derneği, Nalçik Üniversitesinden Öğretim Elemanları ve Sivil Toplum temsilcileri ile istişarelerde bulunularak Devlet Başkanı Putin, KBC Parlamento Başkanı Egorovoy, KBC Cumhurbaşkanı Kokov’a KAFFED Üyesi bütün derneklerin Yönetim Kurulu Başkanlarının imzaları ile ayrı ayrı mektuplar yazılarak meselenin hassasiyeti ve bakış açımız izah edilmiştir. Bu yöntem Anavatanda yaşayan kardeşlerimizin yönlendirmesiyle bir imza kampanyası veya ortak metne atılan bir imzadan ziyade kurumsal anlamdaki tepkiyi dile getirmek maksadına daha güçlü hizmet edeceği değerlendirilerek yapılmıştır. Bundan sonra süreci daha güçlü tepkiler ve organize eylemler ile yürütmek ve yönlendirmek gereklidir. Bu maksatla toplum bilgilendirilmeli, tepki yükseltilmeli ve geniş bir satha yayılmalıdır.
Şunun net olarak bilinmesini isteriz ki Anadilimizin Anavatanımızda yasaklanmasına ne diaspora Çerkesleri ne Anavatan Çerkesleri hiçbir koşulda rıza göstermeyecektir. Bu konuda atılması gereken her türlü adım atılacak ve her türlü işbirliğinin yolları aranacaktır.
Kamuoyuna saygıyla ilan ederiz.
nan
Kaffed
