Bir dil sadece onu kullanan halkın değil, bütün insanlığın ortak mirasıdır. Ortak yanları ile kardeşliğin, farklı yanları ile zenginliğin işaretlerini taşırlar.
Son iki yüzyıl içinde insanlık, bilimde, teknolojide ve zenginlikte olağanüstü bir ilerleme yaşarken, farklı dillerin ve kültürlerin giderek hızlanan bir yok oluşuna tanıklık etmektedir.
Bu çelişkili durumun pek çok farklı nedeni olsa da, belki birkaç istisna ülke dışında günümüzde varılan nokta, çoğunlukta olanların diğer halkların kültür ve dillerini yok sayması, hatta birçok durumda tehdit olarak görmesidir.
Yaygın öğrenim sisteminin dışında bırakılması, kitle iletişim araçlarında şans bulamaması, yaşam tarzının herkes için giderek tekdüze bir hale bürünmesi de dillerin yok oluşunu hızlandırmaktadır.
Dünya anadil günü, olumsuz önyargıları yıkmak, dillerin insanlığın ortak bir hazinesi olduğunu hatırlatmak için özel bir öneme sahiptir.
Ülkemizde de özellikle Avrupa Birliği uyum süreci çerçevesinde birçok önemli adımlar atılmıştır.
Federasyonumuzun gayretleri ile kurulan Düzce Üniversitesi Çerkes Dilleri Bölümü ilk mezunlarını verirken, Erciyes Üniversitesi bu yıl ilk öğrencilerini almaya başlayacaktır. Yine federasyonumuzun girişimi ve desteği ile Boğaziçi Üniversitesinde yıllardır Adıgece ve Abazaca dersler verilmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde yürüttüğümüz çalışmalar sonucu, 2012 yılından itibaren orta öğrenimde Seçmeli dersler arasına giren Adıgece ve Abazaca dil dersleri için komisyonlarımız tarafından öğretim kitapları ve cdler hazırlanmış, Düzce, Turhal, Hendek ve Kayseri’de açılan sınıfların ardından önümüzdeki yıl Çorum’da da sınıf açılabilecektir. Ortaöğretim bünyesindeki seçmeli derslerin yaygınlaştırılması için de Anadili Komisyonumuz koordinesinde çalışmalar devam etmektedir. Hayatboyu öğrenim Genel müdürlüğü ile yaptığımız çalışmalar sonrasında Halk Eğitim Merkezleri programlarına Adigece ve Abazaca modülleri eklenmiştir. Derneklerimiz bünyesindeki kurslar bu destekten yararlanmaya başlamışlardır. Rusya Bilim Merkezi ile işbirliği içerisinde her yıl anavatan üniversitelerine öğrenci gönderme çalışmalarımız devam etmektedir.
Ancak tüm bunların yeterli olmadığı açıktır. 2018 yılı bu yetersizlikler hakkında önce bir farkındalık yaratmak, ardından da hep birlikte çözümler üretebilmek adına KAFFED tarafından “Anadil Yılı” ilan edilmiştir. Anadilimizin yaşatılması yönündeki gayretlerin daha da yoğunlaştırılması, bu çerçevede gerek geçmiş çalışmaların sonuçlandırılması gerek yeni stratejilerin ve çalışmaların ortaya konması yönünde çalışmalar yapmak üzere Federasyonumuz bünyesinde Anadil komisyonu oluşturulmuş ve hızla çalışmalara başlanmıştır.
Bütün bileşenleriyle federasyonumuz yasalar ve ekonomik olanaklar çerçevesinde mevcut araçları geliştirmeye devam edecektir. Mevcut yasaların Adige, Abhaz vb. dillerin korunması yönünde daha ileri götürülmesi , TRT’de bir kanal açılması diğer taleplerimiz olmaya devam edecektir. Eğer Çerkes toplumunda anadilimizi korumanın yolunun, anadil hakkını talep etmekten ve her durumda savunmaktan geçtiği fikri uyandırılabilirse bu da en büyük kazanım olacaktır.
ANADİL GÜNÜMÜZ KUTLU OLSUN...
Kafkas Dernekleri Federasyonu
(*) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Genel Kurulu, 1999 yılında aldığı bir kararla 21 Şubat gününü, “Uluslararası Anadili Günü” olarak kabul etti ve ilk kez 2000 yılında, dünya çapında kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla “Dünya Anadili Günü” kutlanmaya başladı. UNESCO’nun yaptığı ‘Tehlike Altındaki Diller Dünya Atlası’ çalışmasına göre, dünyadaki 6000’den fazla dilin 2500’ü yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Gerekli önlemler alınmadığı takdirde 21. yüzyılda insanlığın konuştuğu dillerin % 90’ından fazlası yok olacak. 30’dan fazla dilbilimcinin çalışmalarıyla ortaya çıkan atlasa göre Türkiye’de konuşulan 15 dil de tehlike altında.
nan
Kaffed
