Бзэр ар къэзгъэсэбэп лъэпкъым имызакъуэу, цlыхубэ псоми зэдайщ, я зэхуэдэ щlэинщ.Ар зэхуэдэ зэкъуэшыныгъэмрэ, икlи зэрызэмыщхьхэмкlэ и къулеягъэр къэзыгъэлъагъуэ нэщэнэщ.
Иужьырей илъэс щитlым къыриубыдэу дунейм щlэныгъэ, текноложи, къулеягъэ и лъэныкъуэкlэ зыужьыныгъэшхуэ игъуэтащ ауэ, абы ипкъ иткlэ зэхуэмыдэ бзэхэр, щэнхабзэхэр хуабжьэу зэрыкlуэдыжым щыхьэт дытохъуэ.
Мы зэхуэмыдэ щытыкlэм щхьэусыгъуэ куэд иlэми, нобэ дызыдынэсам хыдолъагъуэ, къэрал нэхъ ин зы тlущым къинэмыщlауэ адрей лъэпкъхэмрэ, абы я щэнхабзэхэмрэ щыlэныр шынагъуэу къалъытэу.
Ахэр щlэныгъэ ехьэжьам хэмыгъэтыу, цlыхубэ зэпыщlэныгъэхэр къайымыхъулlэу, псэуныгъэр псом щхьи зы хабзэ закъуэм зэрыхуэкlуэм къыхэкlыу абы бзэхэр нэхъри игъэкlуэдыжу аращ.
Анэдэлхубзэм и Дунейпсо Махуэм хэхауэ зы мыхьэнэ иlэщ, мис апхуэдэ шынагъуэхэр къэмыхъуным, бзэхэр цlыхум я зэхуэдэ хъугъуэфlыгъуэу зэрыщытым къыхэкlкlэ.
Ди къэралым Европэ Зэкъуэтым зыдегъэкlуным ехьэлlауэ хэхауэ, мыхьэнэ зиlэ лъэбакъуэ ичащ.
Дюздже lуниверситетым Адыгэбзэ къудамэм япэ щlэтlысхьахэм къаухащ, lерджиес lуниверситетыми еджакlуэхэр мыгъэм япэу щlэтlысхьэу щlадзэнущ. Хьалкъ lегъитым Меркезлери жыхуиlэ Цlыхубэ Гъэсэныгъэ Купсэхэми гъэсэныгъэ еджэныгъэм щlадзащ.
Адыгэ зэгухьэныгъэ (хасэ)-хэми Адыгэбзэ курсхэм къыпащэр.
Арщхьэкlэ а псори къыдэмэщlэкlыу зэрыщытыр наlуэщ. 2018 гъэр мис а къыдэмэщlэкlхэм гу лъедгъэтэн, абы нэмыщlпсори дызыщlыгъуу ди проблемхэр зэрызэфlэтхыным ипкъ иткlэ КАФФЕД –ым мы гъэр «Анэдэлъхубзэм и Гъэ»жэуэ игъэlуащ.
Ди федерацэм хабзэм дытету, ди lекономика къарум къыриубыдэ дэтхэнэ зы lэмалыри къэдгъэсэбэпынущ. Иджыпсту къекlуэкlКъэрал хабзэхэм Адыгэ, Абхъаз бзэхэмрэ н. къ. къарит lэмалхэм нэхъри зегъэужьын, ТРТ жыхуиlэ Тыркум и Къэраль телевисионым Адыгэбзэу и зы каналь къызэlуедгъэхынум теухуа ди лэжьыгъэхэми къыпытщэнущ.
Адыгэ лъэпкъым и анэдэлхубзэр ихъумэжыным и гъуэгур, Къэралым ар къыддиlыгъын, сыт и лъэныкъуэкlи абы къыщхьэщыжын гупсысэр цlыхубэм деж къахуэдгъэушыфым ар ину къытщхьэпэну къыдолъытэ.
Абы ипкъ иткlэ АНЭДЭЛЪХУБЗЭМ И ДУНЕЙПСО МАХУЭ-р тхуэмахуэну дынывохъуэхъу.
Кафкас Адыгэ Хасэхэм и Федерассион.
(*) Лъэпкъыбэ Зэлъыкъуэувахэм Гъэсэныгъэ, Щlэныгъэ, Щэнхабзэм и Зэщlэхъеиныгъэ (UNESCO)–м и зи чэзу зэхуэсым 1999 гъэм къищта унафэм ипкъ иткlэ, Мазаем и 21-р «Анэдэлъхубзэм и Дунейпсо Махуэ» -у къищтащ. Икlи 2000 гъэм а махуэщlыр дунейпсом щагъэлъапlэу щlадзащ, дунейпсом тет бзэ, щэнхабзэ зэмыщхьэм щlэгъэкъуэн яхуэхъун щхьа. UNESCO–м ищlа къэпщытэныгъэм теухуауэ «Кlуэдыжынкlэ Шынагъуэм Хэт Бзэхэм я Атлас»-м и лэжьыгъэхэм къызэритымкlэ дунейм тет бзэуэ 6000- м щыщу 2500-р к1уэдыжынкlэ шынагъуэм хеубыдэ. Апхуэдэ шынагъуэр къэхъуным пэщlэмыувэхэу щытым, 21. Лlэщlыгъуэм цlыхухэр зэрыпсалъэ бзэхэм щыщу % 90-м нэхъри нэхъыбэр кlэдыжынущ.
Бзэщlэныгъэлlыу 30-м я лэжьыгъэхэмкlэ утыкум къыралъхьа атласым къызэрыхэщымкlэ,Тыркум щыlэ, бзэхэм щыщу 15-ри кlуэдыжынкlэ шынагъуэхэм хеубыдэр.
Зэзыдзэкlар Емуз Баязыт- Тыркум
nan
Kaffed