14 MART ADIGE YAZI DİLİ ve EDEBİYATI GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN...
Adıge dilinde yazılmış ilk kitap 14 Mart 1853 yılında Adıge aydını Bırsey Wumar tarafından yayınlanmıştır. Adıgey Cumhuriyeti 2000 yılında, bu anlamlı günün anısına, 14 Mart tarihinin “Adıge Yazı Dili ve Edebiyatı Günü” olarak kutlanması için karar almıştır.
Dünya tarihine baktığımızda Adıge dilinin, en eski dillerden birisi olduğunu görürüz. Adıge dili aynı zamanda ses açısından en zengin dilerden birisidir. Bu zenginliği korumak hepimizin en önemli görevlerinden olmalıdır. Maalesef dilimiz, ciddi anlamda, kaybolma tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Bir dil, önümüzdeki 100 yıl içerisinde o dili konuşacak çocuk kalmayacaksa, tehlikede kabul edilmektedir. Türkiye'de hala konuşulan, Abhazca, Adigece ve Zazaca gibi diller, “kırılgan” diller arasında bulunmaktadır. Dilin “kırılgan” olması, birçok çocuk tarafından konuşulmasına rağmen bu kullanımın ev gibi belirli alanlarla sınırlandırılması anlamına geliyor. “Ciddi anlamda tehlikede” olan diller toplumun yaşlı kesimi tarafından konuşulan, orta-yaşlı kesim tarafından anlaşılan ama çocuklara öğretilmeyen dilleri kapsıyor.
14 Mart Adıge Dili günleri, anadilimizin kaybolma sürecine dikkat çekme günleridir.
14 Martlar, anadilimizi korumanın asimilasyona karşı bir duruş olduğunu anlatma günleridir.
Ve 14 Martlar, yapacağımız etkinler ile herkesin “Anadilin balından” tattığı günler olmalıdır.
“Dil yiterse yok oluruz, kanı olan sakınsın” yüreğimize ulaşan aşağıdaki sözler, Adıge şairi Beşştoque X’ebas tarafından toplumumuza yapılan ve bizim de yürekten katıldığımız bir çağrıdır.
Dil yiterse millet biter.
Çok zeka gerektirmiyor ki,
Bu kadarcık anlayıp,
Yaşarsan yeter.
Dil tarih ile yoğrulup,
Halkın kan, can kattığıdır.
Dil korunsun istemeyen
Düşmanın yarattığıdır.
Dilsiz Ulus Ölüdür… Dilimiz Ölmedi…
14 MART ADIGE YAZI DİLİ ve EDEBİYATI GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN...
KAFKAS DERNEKLERİ FEDERASYONU
nan
Kaffed
