Adıge dili Adıge ulusunun köküdür, yaşamıdır, yaşantısıdır, canıdır.
p>
“Dil yiterse yokoluruz, kanı olan sakınsın” yüreğimize ulaşan bu sözler Adıge şairi Beşştoque X’ebas tarafından cemiyete yapılan bir çağrıdır.
Tarihe bakıtığımızda Adıge dilinin en eski dillerden birisi olduğunu görürüz, bizim dilimiz kadar ses açısından zengin başka dil yoktur dersek abatrmış olmayız. İşte bu zenginliği korumak ulusun her ferdi için bir görevdir.
Bu kadar çok sesi olan bir dili harflerle ifade edebilmek için insan için küçümsenmeyeck bir iştir. Eski kayıtlarda görüldüğüne göre Adıge dili ile yazılmış ilk kitap 14 Mart 1853 yılında Adıge aydını Bırsey Wumar tarafından yayınlandı. O günden bu güne 150 yıldan fazla zaman geçti. Bu gün Adıge dilinde ilk kitabın yayınlandığı 14 Mart tarihini Adıge dili günü olarak kutluyoruz.
14 Mart tarihinin Adıgey yazı dili ve edebiyatı günü olarak kutlanması konusunda 2000 yılında Adıgey cumhuriyeti karar aldı.
5 yıl sonra Karaçay–Çerkes Devlet Başkanı Mustafa Batdıyev bu kendi cumhuriyetinde de bu günün kabulünü ve kutlanmasını mümkün kılacak kararı imzaladı.
Anadilin geliştirilmesinin ve yetişen nesile öğretilmesinin önemli bir sorun olarak gören DÇB 2003 yılında Adıge dili gününün Adıgelerin yaşadığı tüm ülkelerde kutlanması yönünde karar aldı.
Kutlamalar kararlaştırıldığı gibi dünyada Adıgelerin yaşadığı tüm ülkelerde kutlanır hale geldiğinde kendiliğinden uluslararası bir nitelik kazanacaktır.
Rusya Federasyonu içerisinde yer alan cumhuriyetlerimiz içerisinde bu günün hakettiği değeri bulmadığı, gerektiği şekilde kutlanmadığı tek cumhuriyet KBC’dir.
Beklentimiz gecikmeden bu yönde gereken yasal düzenlemenin yapılması yönündedir.
Adıge dili günü, Adıge gazetelerinin zaman zaman ortaklaşa yayınladıkları sayılardan birisinin çıkışına denk geldi. Ortak kutlanan dil gününde ortak yayınlanan bir gazete sayısı güzel bir tesadüftü.
Anadilimiz konusunda Neğume Şora’nın şu sözünden etkilenmemek mümkün değildir “ kainatın hakimine Anadilime olan sevgimi paylaşacağım nesil vermesi için dua ediyorum”
Ulusun tüm bireyleri ana dilimizi muhafaza edip geliştirmek için yapabileceklerimizin hepsini yapıp yapmadığımızı bir kez daha sorgulamalıdır.
Şu soruyu bir kez daha kendimiz soralım “Neğume Şora’nın kendisinin devamı olarak hayal edip yakardığı nesil olabildik mi?”
DİL YİTERSE
Dil yiterse millet biter.
Çok zeka gerektirmiyor ki,
Bu kadarcık anlayıp,
Yaşarsan yeter.
Dil tarih ile yoğrulup,
Halkın kan, can kattığıdır.
Dil korunsun istemeyen
Düşmanın yarattığıdır.
...
Beşştoque X’ebasfont>
Jılase Maritefont>
Adıge Psalhe Gazetesi
Çev: Ergun Yıldız
p>+''+nan+''+Kaffed
