Kafdav Bilim Kurulu İle Kafkasya Araştırma Enstitüleri arasında 5-8 Ekim 2012 tarihleri arasında Ankara’da İşbirliği Oluşturma Çalıştayı gerçekleştirildi. Başbakanlık Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ve Duman Hotel (Haluk Duman)’ın sponsor olduğu Çalıştay’a; Abhazya, Adıgey, Kabardey-Balkar, Karaçay Çerkes, Kuzey Osetya, Güney Osetya, Çeçenistan, Dağıstan Araştırma Enstitülerine
p>
ve Ürdün ve İsrail’de bulunan Araştırma kuruluşlarının temsilcilerine birer davet yazısı gönderilmiş, ancak Çeçenistan, Dağıstan, Ürdün ve İsrail yetkilileri mazeretleri nedeniyle toplantıya katılamayacaklarını bildirmişlerdir.
Çok yoğun olan gündemi sadece akademisyenlerin tartışmaları amacıyla dar katılımlı olarak gerçekleştirilen Çalıştay’a Kafkasya’da bulunan 7 enstitüden 8 yetkili, Kafdav bilim kurulu üyelerinden 10 kişi ve Vakıf yönetiminden 3 kişi katılmıştır. İlk günkü toplantıların ardından Kafkasya’dan gelen misafirlere Ankara Çerkes Derneği tarafından akşam yemeği verilmiş ve ardından da dernek üyelerinin yoğun katılımıyla serbest gündemli bir sohbet toplantısı gerçekleştirilmiştir. Resmi çalışmaların bitiminde Konuklara Ankara Müzeleri gezdirilmiş, 9-10 Ekim tarihlerinde yolcu edilmişlerdir. Çalıştay’da alınan kararlara ilişkin sonuç bildirgesi aşağıdadır.
KAFDAV BİLİM KURULU ile KAFKASYA ARAŞTIRMA ENSTİTÜLERİ ARASINDA İŞBİRLİĞİ OLUŞTURMA ÇALIŞTAYI
5-8 Ekim 2012 Ankara
SONUÇ BİLDİRGESİ
KATILIMCILAR
- Kafdav Bilim Kurulu,
- Abhazya Cumhuriyeti Devlet Bilimler Akademisi Dirmit Gulya Araştırma Enstitüsü,
- Adigey Cumhuriyeti Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü
- Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Araştırma Merkezi Enstitüsü,
- Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay Çerkes İnsani Çalışmalar Enstitüsü,
- Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay-Çerkes Devlet Üniversitesi,
- Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti V.İ. Abayev İnsani Yardım ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, (Güney Osetya temsilen katılmıştır)
ALINAN KARARLAR
KAFDAV Bilim Kurulu’nun daveti ile Ankara’da 5-8 Ekim 2012 tarihinde Abhazya Cumhuriyeti Devlet Bilimler Akademisi Dirmit Gulya Araştırma Enstitüsü, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay-Çerkes Devlet Üniversitesi, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay Çerkes İnsani Çalışmalar Enstitüsü, Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti V.İ. Abayev İnsani Yardım ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Araştırma Merkezi Enstitüsü, Adigey Cumhuriyeti Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü başkan, başkan yardımcısı ve temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen çalıştayda gündemde yer alan konular kapsamlı biçimde değerlendirilmiş ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır:
1.Kafkasya ve Kafkas halkları konularında her yıl sırayla farklı bir Enstitünün ev sahipliğinde düzenli olarak en az bir konferans, sempozyum gibi bir bilimsel etkinlik düzenlenecektir. Adı geçen Enstitülerce düzenlenecek bilimsel etkinliklere diasporada yaşayan ve konuyla ilgili olan araştırmacı ve bilim insanları da davet edilecektir. Türkiye’de düzenlenecek etkinliklere KAFDAV Bilim Kurulu ev sahipliği yapacaktır. Kafkasya’da düzenlenecek bilimsel etkinliklerde, etkinlik programıyla bağlantılı olarak etkinlik öncesinde veya sonrasında Türkiyeli katılımcı uzmanlar için Kafdav öncülüğünde bir inceleme gezisi düzenlenecek, görülmesi izine tabi yerlerin ziyaretini sağlamak üzere gerekli izinler ev sahibi Enstitünün yardımıyla gezi öncesinde alınacaktır.
2. Kafdav Bilimsel Araştırma Merkezi ile belirtilen Enstitüler arasında karşılıklı olarak Kafkasya içerikli yeni yayınlar hakkında sürekli bilgilendirme sağlanacak ve birbirlerine materyal desteği verilecektir. Belirtilen Enstitüler Moskova, St. Peterburg gibi önemli kentlerde bulunan kütüphanelerden istenecek kitapların temini amacıyla Kafdav ’a yardımcı olacaklar ve Türkiye Üniversitelerindeki tez çalışmaları için gerekli bilgi ve belgelerin öncelikle gönderilmesine çalışacaklardır.
3. Kafkasya ve Kafkas halklarının tarihleri ve kültürleriyle ilgili Osmanlı Arşiv belgeleri, Kafdav tarafından arşivlerden mümkünse iki- üç yıl içinde arşivlerden alınacak ve öncelikli olanlarının (mali imkanları oranında) transkripsiyonlarının da yapılmasına çalışılacaktır. Buna mukabil Enstitüler de yerel arşivlerde, Moskova, S.Peterburg, Krasnodar, Tiflis gibi merkezlerde bulunan tüm belgelerin örneklerini temin edip yayınlayacaklar gerekenleri de Kafdav arşivine göndereceklerdir., Türkiyeli uzmanların talepleri halinde karşılıklılık esasına göre bu belgelerden gerekenlerinin suretlerini ayrıca vereceklerdir.
4. Kafdav ve Enstitüler, dünyanın her neresinde olursa olsun akademisyen veya akademisyen adayı gençlerimizi asgari 2 yılda bir farklı bir Enstitünün ev sahipliğinde, yaz okullarında veya gençlik ve spor eğitim tesislerinde, tanışma, iletişim kurma, bilgi paylaşımı gibi amaçlarla bir araya getirmeye çalışacaklar, ihtiyaç halinde Kafdav da aynı şekilde gençlere yönelik tatil programları düzenlemeye çalışacaklardır.
5. Karadeniz sahili boyunca Osmanlı İmparatorluğu zamanında yapılmış olan kalelerin durumlarını tespit, tarihini, özelliklerini, yapılış maksatlarını, ifa ettikleri görevleri ve kalelerin bulunduğu yörenin yerleşik halklarıyla kurulmuş olan ilişkilerini ve bu ilişkilerin yerel halklar üzerindeki sonuçlarını konu edinen bir tanıtım belgeseli yapımı ve kalelerin kalıntılarının korunmaya alınması veya onarılması için ilgili mercilere projeler sunmak üzere Kafdav tarafından gönderilecek 4-5 kişilik inceleme ekibine (uzman tarihçi, arkeolog, yapımcı, kameramanlar vb.) inceleme mahallindeki ya da buralara en yakın Enstitüler tarafından yerel uzman temini ve izin alma hususlarında destek olunacaktır.
6. Kafkas Tarihi ve kültürü konularında ve birkaç dilde yayınlanmak üzere hakemli bir dergiye olan ihtiyaç konusunda katılımcılar mutabık kalmışlar, ancak mali kaynak, uzman editör, profesyonel kadro gibi konularda gerekli incelemeler yapıldıktan sonra konunun ileride tekrar ele alınmasında yarar görmüşlerdir. Keza, anavatan ve diaspora Çerkesleri arasında bir yıllık süre içerisinde yaşanacak gelişmeleri, değişmeleri içeren bir “Yıllık”ın uygun aralıklarla yayınlanması önerisi üzerinde de aynı çalışma yapılacaktır.
7. NART Mitolojisinin derlenmesinde ve tüm dünyanın dikkatine sunulmasında 7 ciltlik eseriyle çok önemli bir hizmeti arkasında bırakarak hayata veda eden ünlü Nartolog Asker Hadagatlı adına NARTOLOJİ ile ilgili merkezi bir yapının oluşturulması dilek ve isteğinin Adige Cumhuriyeti yetkililerine ve Kafkasyalı Nartologlara ulaştırılması prensip olarak kabul edilmiştir.
8. Kafkas folklorunun çok bilinen kıyafet, takı, yamçı, müzik enstrümanları, başlık ve başlığın özel bağ örgüsü gibi bir çok konuda gerçek sahipleri dışında bazı halk gruplarınca patent alma girişimlerinin olduğu bilinmektedir. O nedenle Enstitülerimiz tarafından konuya özel önem verilmesi ve Kafkas halklarına ait olan her obje için yerel olarak bir nevi aidiyet tapusu olan patentlerin bir an önce alınmasının zarureti birlikte not edilmiştir.
9. Kafdav Bilim Kurulu’nun alt çalışma grupları arasında yeteri kadar uzmandan oluşan spor, resim, müzik…komisyonlarının üyeleri; başlattıkları araştırma ve yayın hazırlıklarının benzerini ana vatanda çalışan meslektaşları ile diyalog tesis ederek ortak araştırma ve yayın yapmak istemektedirler. Konuk Enstitü temsilcilerinin; davetli oldukları halde gelemeyen Güney Osetya, İnguşetya,Çeçenistan ve Dağıstan Araştırma Enstitülerini de bilgilendirerek bu konuda köprü görevi görmeleri isteği uygun bulunmuş ve bu ilişkinin sadece resim, müzik ve sporla sınırla bırakılmayıp edebiyat, ekonomi, sosyoloji, tarih, arkeoloji vb .tüm bilim alanlarını da kapsaması prensip olarak benimsenmiştir.
10. İzmir’de faaliyette bulunan Süt ve Süt Ürünleri Teknolojileri Enstitüsü başkanı sayın Prof.Dr. Harun Uysal tarafından gündeme getirilen, Kafkasya’daki üreticilerle diyalog tesis edip Kefir, Peynir, Gundapsov gibi ürünlerin üretiminde teknolojik yardımlaşma yanında organik tarım alanında birlikte araştırmalar yapma arzusu memnuniyetle kabul edilmiş ve 2013 yılında bu seyahatin gerçekleşmesi için gerekli davetlerin yapılacağı taahhüt edilmiştir.
11. Sözlü kültür derlemesi çalışmalarının önemi vurgulanmış, daha önce Kafdav tarafından destek verilen derleme çalışmalarının henüz yayınlanmamış olmasından duyulan rahatsızlık dile getirilmiş ve hiç derleme yapılamayan köylere ve yörelere gitmek isteyen derleme uzmanlarına yardımcı olunması için finans temini amaçlı projeler geliştirilmesi konusunda Çalıştay Katılımcıları mutabık kalmışlardır.
Ankara, 08.10.2012
div>Çok yoğun olan gündemi sadece akademisyenlerin tartışmaları amacıyla dar katılımlı olarak gerçekleştirilen Çalıştay’a Kafkasya’da bulunan 7 enstitüden 8 yetkili, Kafdav bilim kurulu üyelerinden 10 kişi ve Vakıf yönetiminden 3 kişi katılmıştır. İlk günkü toplantıların ardından Kafkasya’dan gelen misafirlere Ankara Çerkes Derneği tarafından akşam yemeği verilmiş ve ardından da dernek üyelerinin yoğun katılımıyla serbest gündemli bir sohbet toplantısı gerçekleştirilmiştir. Resmi çalışmaların bitiminde Konuklara Ankara Müzeleri gezdirilmiş, 9-10 Ekim tarihlerinde yolcu edilmişlerdir. Çalıştay’da alınan kararlara ilişkin sonuç bildirgesi aşağıdadır.
KAFDAV BİLİM KURULU ile KAFKASYA ARAŞTIRMA ENSTİTÜLERİ ARASINDA İŞBİRLİĞİ OLUŞTURMA ÇALIŞTAYI
5-8 Ekim 2012 Ankara
SONUÇ BİLDİRGESİ
KATILIMCILAR
- Kafdav Bilim Kurulu,
- Abhazya Cumhuriyeti Devlet Bilimler Akademisi Dirmit Gulya Araştırma Enstitüsü,
- Adigey Cumhuriyeti Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü
- Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Araştırma Merkezi Enstitüsü,
- Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay Çerkes İnsani Çalışmalar Enstitüsü,
- Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay-Çerkes Devlet Üniversitesi,
- Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti V.İ. Abayev İnsani Yardım ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, (Güney Osetya temsilen katılmıştır)
ALINAN KARARLAR
KAFDAV Bilim Kurulu’nun daveti ile Ankara’da 5-8 Ekim 2012 tarihinde Abhazya Cumhuriyeti Devlet Bilimler Akademisi Dirmit Gulya Araştırma Enstitüsü, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay-Çerkes Devlet Üniversitesi, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Karaçay Çerkes İnsani Çalışmalar Enstitüsü, Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti V.İ. Abayev İnsani Yardım ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Araştırma Merkezi Enstitüsü, Adigey Cumhuriyeti Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü başkan, başkan yardımcısı ve temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen çalıştayda gündemde yer alan konular kapsamlı biçimde değerlendirilmiş ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır:
1.Kafkasya ve Kafkas halkları konularında her yıl sırayla farklı bir Enstitünün ev sahipliğinde düzenli olarak en az bir konferans, sempozyum gibi bir bilimsel etkinlik düzenlenecektir. Adı geçen Enstitülerce düzenlenecek bilimsel etkinliklere diasporada yaşayan ve konuyla ilgili olan araştırmacı ve bilim insanları da davet edilecektir. Türkiye’de düzenlenecek etkinliklere KAFDAV Bilim Kurulu ev sahipliği yapacaktır. Kafkasya’da düzenlenecek bilimsel etkinliklerde, etkinlik programıyla bağlantılı olarak etkinlik öncesinde veya sonrasında Türkiyeli katılımcı uzmanlar için Kafdav öncülüğünde bir inceleme gezisi düzenlenecek, görülmesi izine tabi yerlerin ziyaretini sağlamak üzere gerekli izinler ev sahibi Enstitünün yardımıyla gezi öncesinde alınacaktır.
2. Kafdav Bilimsel Araştırma Merkezi ile belirtilen Enstitüler arasında karşılıklı olarak Kafkasya içerikli yeni yayınlar hakkında sürekli bilgilendirme sağlanacak ve birbirlerine materyal desteği verilecektir. Belirtilen Enstitüler Moskova, St. Peterburg gibi önemli kentlerde bulunan kütüphanelerden istenecek kitapların temini amacıyla Kafdav ’a yardımcı olacaklar ve Türkiye Üniversitelerindeki tez çalışmaları için gerekli bilgi ve belgelerin öncelikle gönderilmesine çalışacaklardır.
3. Kafkasya ve Kafkas halklarının tarihleri ve kültürleriyle ilgili Osmanlı Arşiv belgeleri, Kafdav tarafından arşivlerden mümkünse iki- üç yıl içinde arşivlerden alınacak ve öncelikli olanlarının (mali imkanları oranında) transkripsiyonlarının da yapılmasına çalışılacaktır. Buna mukabil Enstitüler de yerel arşivlerde, Moskova, S.Peterburg, Krasnodar, Tiflis gibi merkezlerde bulunan tüm belgelerin örneklerini temin edip yayınlayacaklar gerekenleri de Kafdav arşivine göndereceklerdir., Türkiyeli uzmanların talepleri halinde karşılıklılık esasına göre bu belgelerden gerekenlerinin suretlerini ayrıca vereceklerdir.
4. Kafdav ve Enstitüler, dünyanın her neresinde olursa olsun akademisyen veya akademisyen adayı gençlerimizi asgari 2 yılda bir farklı bir Enstitünün ev sahipliğinde, yaz okullarında veya gençlik ve spor eğitim tesislerinde, tanışma, iletişim kurma, bilgi paylaşımı gibi amaçlarla bir araya getirmeye çalışacaklar, ihtiyaç halinde Kafdav da aynı şekilde gençlere yönelik tatil programları düzenlemeye çalışacaklardır.
5. Karadeniz sahili boyunca Osmanlı İmparatorluğu zamanında yapılmış olan kalelerin durumlarını tespit, tarihini, özelliklerini, yapılış maksatlarını, ifa ettikleri görevleri ve kalelerin bulunduğu yörenin yerleşik halklarıyla kurulmuş olan ilişkilerini ve bu ilişkilerin yerel halklar üzerindeki sonuçlarını konu edinen bir tanıtım belgeseli yapımı ve kalelerin kalıntılarının korunmaya alınması veya onarılması için ilgili mercilere projeler sunmak üzere Kafdav tarafından gönderilecek 4-5 kişilik inceleme ekibine (uzman tarihçi, arkeolog, yapımcı, kameramanlar vb.) inceleme mahallindeki ya da buralara en yakın Enstitüler tarafından yerel uzman temini ve izin alma hususlarında destek olunacaktır.
6. Kafkas Tarihi ve kültürü konularında ve birkaç dilde yayınlanmak üzere hakemli bir dergiye olan ihtiyaç konusunda katılımcılar mutabık kalmışlar, ancak mali kaynak, uzman editör, profesyonel kadro gibi konularda gerekli incelemeler yapıldıktan sonra konunun ileride tekrar ele alınmasında yarar görmüşlerdir. Keza, anavatan ve diaspora Çerkesleri arasında bir yıllık süre içerisinde yaşanacak gelişmeleri, değişmeleri içeren bir “Yıllık”ın uygun aralıklarla yayınlanması önerisi üzerinde de aynı çalışma yapılacaktır.
7. NART Mitolojisinin derlenmesinde ve tüm dünyanın dikkatine sunulmasında 7 ciltlik eseriyle çok önemli bir hizmeti arkasında bırakarak hayata veda eden ünlü Nartolog Asker Hadagatlı adına NARTOLOJİ ile ilgili merkezi bir yapının oluşturulması dilek ve isteğinin Adige Cumhuriyeti yetkililerine ve Kafkasyalı Nartologlara ulaştırılması prensip olarak kabul edilmiştir.
8. Kafkas folklorunun çok bilinen kıyafet, takı, yamçı, müzik enstrümanları, başlık ve başlığın özel bağ örgüsü gibi bir çok konuda gerçek sahipleri dışında bazı halk gruplarınca patent alma girişimlerinin olduğu bilinmektedir. O nedenle Enstitülerimiz tarafından konuya özel önem verilmesi ve Kafkas halklarına ait olan her obje için yerel olarak bir nevi aidiyet tapusu olan patentlerin bir an önce alınmasının zarureti birlikte not edilmiştir.
9. Kafdav Bilim Kurulu’nun alt çalışma grupları arasında yeteri kadar uzmandan oluşan spor, resim, müzik…komisyonlarının üyeleri; başlattıkları araştırma ve yayın hazırlıklarının benzerini ana vatanda çalışan meslektaşları ile diyalog tesis ederek ortak araştırma ve yayın yapmak istemektedirler. Konuk Enstitü temsilcilerinin; davetli oldukları halde gelemeyen Güney Osetya, İnguşetya,Çeçenistan ve Dağıstan Araştırma Enstitülerini de bilgilendirerek bu konuda köprü görevi görmeleri isteği uygun bulunmuş ve bu ilişkinin sadece resim, müzik ve sporla sınırla bırakılmayıp edebiyat, ekonomi, sosyoloji, tarih, arkeoloji vb .tüm bilim alanlarını da kapsaması prensip olarak benimsenmiştir.
10. İzmir’de faaliyette bulunan Süt ve Süt Ürünleri Teknolojileri Enstitüsü başkanı sayın Prof.Dr. Harun Uysal tarafından gündeme getirilen, Kafkasya’daki üreticilerle diyalog tesis edip Kefir, Peynir, Gundapsov gibi ürünlerin üretiminde teknolojik yardımlaşma yanında organik tarım alanında birlikte araştırmalar yapma arzusu memnuniyetle kabul edilmiş ve 2013 yılında bu seyahatin gerçekleşmesi için gerekli davetlerin yapılacağı taahhüt edilmiştir.
11. Sözlü kültür derlemesi çalışmalarının önemi vurgulanmış, daha önce Kafdav tarafından destek verilen derleme çalışmalarının henüz yayınlanmamış olmasından duyulan rahatsızlık dile getirilmiş ve hiç derleme yapılamayan köylere ve yörelere gitmek isteyen derleme uzmanlarına yardımcı olunması için finans temini amaçlı projeler geliştirilmesi konusunda Çalıştay Katılımcıları mutabık kalmışlardır.
Ankara, 08.10.2012
nan
Kaffed