Kafkasya’da üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler ayrıntılı bilgiler

Bilindiği üzere Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) her yıl Kabardey Balkar Devlet Üniversitesi’ne burslu öğrenci göndermektedir. Bu yıl Federasyonumuzun Adıgey Cumhuriyeti ile de yaptığı anlaşma sonucunda Adıgey Devlet Üniversitesi’ne ve Maykop Teknoloji üniversitelerine de burslu öğrenci gönderilebilecek. Bu üniversitelerde okumak isteyen öğrencilerin ve velilerinin merak ettiği sorular hakkında KAFFED Genel Koordinatörü Cumhur Bal ile bir söyleşi yaptık.

Kafkasya’daki Üniversitelerde okumak ile ilgili merak edilen birçok sorunun cevabını bulacağınız bu söyleşiyi bilgilerinize sunuyoruz.

Röportaj: Filiz Kaplan
NART Dergisi 79. Sayı

Cumhur bey, bize kendinizi tanıtır mısınız?

1958 Yozgat Çayırözü köyü doğumluyum. Abazayım. İki oğlum var. Büyüğü Akanda Kabardey Balkar Devlet Üniversitesi İnşaat Mühendisliği 2. sınıf öğrencisi. Küçük Aytar ise bu yıl liseye başlayacak.

Ankara’ya geldiğim 1972 yılından beri Ankara Kuzey Kafkas Kültür Derneği ile organik bağım vardır.

3 dönem KAFDER, 2 Dönem KAFFED yönetim kurulu üyeliği yaptım. Son 3 dönemdir de KAFFED’in Genel Koordinatörlüğünü yürütmekteyim.

KAFFED Kafkasya’da hangi üniversitelere öğrenci gönderiyor, kaç yıldır?

Kabardey Balkar Cumhuriyeti Devlet Üniversitesi’ne 1993 yılında KAFDER döneminde öğrenci göndermeye başladık. 2003 yılında KAFFED’in kurulmasıyla birlikte bu görevi KAFFED üstlenmiştir.

KBC Devlet Üniversitesi’nde 10 olan burslu öğrenci kontenjanımız 2008 yılında 20’ye çıkarılmıştır. Bu 20 kontenjanın bir kısmını da master ve doktora yapmak isteyen öğrencilere kullandırmaktayız.

Çok istiyor olmamıza rağmen Adıgey’deki üniversitelere burslu öğrenci gönderememekte idik.  Ancak bu yıldan başlamak üzere diasporadan gelecek öğrenciler için Adıgey Cumhuriyeti Devlet Üniversitesi 50, Maykop Devlet Teknoloji Üniversitesi ise 20 kontenjan almıştır. Alınan bu kontenjanların 20+10 olmak üzere toplam 30’u KAFFED tarafından kullanılacaktır.

Kafkasya’da okumak konusunda karar aşamasında olan öğrencilerimize ne söylemek istersiniz, burada bir üniversite bitirmek ile Kabardey ya da Adıgey’de bir üniversite bitirmek arasındaki farkları, avantaj ve dezavantajları değerlendirir misiniz?

Karar aşamasında olan öğrencilere benim tavsiyem ÖSYM katalogunu inceler iken diğer taraftan yukarıdaki üç üniversitemizin bölümlerini de incelemeleridir. Biz biliyoruz ki, Türkiye’deki belirli üniversitelerin belirli bölümlerini bitirmiş iseniz iş bulabilme şansınız bulunmaktadır. Büyük çoğunluğunu oluşturan diğer üniversite ve bölümleri onca emek, zaman ve masraf yaparak bitirmiş olmanız size istikbal sağlayamamaktadır. Bu nedenle karar aşamasındaki öğrencilerimiz girebilecekleri bölümleri mezun olmuş gibi değerlendirmelidirler. X üniversitesinin Y bölümünü bitirdim ve bu elimdeki de diploması şimdi ne yapabilirim şeklinde sorgulayarak karar vermelidirler. Ne yapabilirimin cevabı bir şey yapamam ise o zaman alternatif olarak yukarda belirttiğimiz üniversitelerin bölümlerine yönelmeleri gerekir. Örneğin burada Turizm Otelcilik bitirmek ile o üniversitelerde bitirmek arasındaki farkı değerlendirilmelidirler. Rusça bilen turizm mezunu kuşkusuz çok daha kolay iş bulacaktır.     

Peki, bu üniversiteler hakkında da bize biraz bilgi verir misiniz? Bu üniversitelerin Rusya Federasyonu içerisindeki diğer üniversitelere kıyasla başarı oranları nedir?

Bu üniversiteler eski ve köklü üniversitelerdir. Rusya Federasyonu’ndaki diğer üniversiteler ile kıyaslandığında başarı ortalamaları da yüksektir.

Kafkasya’daki bu üniversitelerden mezun olanlar için Türkiye’deki denklik durumu hakkında da bilgi verir misiniz? Öğrencilerimiz denklik alabilmek için bölüm seçerken nelere dikkat etmeliler?

Öğrencilerimiz her şeyden önce web sayfamızda yer alan “Kafkasya’da Üniversite Eğitimi” bölümünü dikkatli bir şekilde incelemelidirler. Orada yer alan Milli Eğitim Bakanlığı’nın yurt dışında üniversite eğitimi yapmak isteyenler ile ilgili duyurusunu okuyarak ona uygun hareket etmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde yurt dışı öğrencilikleri kabul edilmeyeceği için diplomalarına denklik talep edemeyecekleri gibi başta askerlik olmak üzere birçok konuda sorun yaşayacaklardır.

Bizim öğrencilere tavsiyemiz bölüm tercihlerini lisede okudukları alana uygun yapmalarıdır. Tercih edebiliyorum diye sözelci bir öğrencinin matematik ağırlıklı tıp, mühendislik gibi bölümleri tercih etmesi yanlıştır.

Tercihlerini doğru yaparak üniversitelerini bitiren öğrencilerin Avrupa’nın herhangi bir üniversitesini bitirenler gibi, YÖK’ten denklik talep etme hakları bulunmaktadır. Denklik ile ilgili detaylı bilgi web sayfamızda mevcuttur. Kısaca özetlemek gerekirse öğrencinin okuduğu bölümün ders programı buradaki aynı bölümün ders programına uygun ise denklik verilmektedir. Buradaki bölümlerde olan ancak orada okutulmayan ders varsa burada o dersi alması ve sınavını vermesi istenmektedir. Ancak bu güne kadar denklik için başvuranlar bu tür sorunlar yaşamamışlardır.

Peki, sınav sonuçlarını eline almış ve Kafkasya’da okumaya karar vermiş öğrencilerimiz başvurularını nereye ve nasıl yapmalılar?

Öğrencilerimiz öncelikli olarak web sayfamızdaki üniversitelerin tanıtımı ile ilgili bölümleri okuyarak hangi üniversitenin hangi bölümünde okuyacaklarını kararlaştırmaları gerekmektedir. Daha sonra web sayfamızda yer alan başvuru formunu eksiksiz olarak doldurarak iki vesikalık fotoğraf ve YGS sonuç belgesinin çıktısıyla birlikte federasyonumuza ulaştırmaları gerekmektedir.

Cumhur bey, KAFFED başvuruları nasıl değerlendiriyor, göndereceği öğrencilerde hangi kriterlere önem veriyor?

Başvuran öğrenciler öncelikle puanlarına göre sıralanmaktadır. İyi, orta, zayıf. Değerlendirme iyi olanlardan başlanarak yapılmaktadır. Öğrencinin puanlarının yüksek olması gönderilmesi için tek başına yeterli kriter değildir. Kafkasya’da okuma/okutma kararlılığı, öğrenci ve ailesinin derneklerimizle ilişkisinin hangi düzeyde olduğu, gideceği yerde akraba ya da arkadaşının olup olmadığı gibi değerlendirmelerden sonra başvuru formunu imzalayan derneğin görüşü de alınmaktadır. Değerlendirmelerde bu kadar hassas olunmasının nedeni bir kontenjanımızın dahi boşa gitmemesi içindir.

KAFFED’in kontenjanı ile Kafkasya’da burslu okumaya hak kazanan öğrenciler hangi imkanlardan faydalanabiliyor? Burs’un içeriği nedir?

Dünyanın birçok ülkesinden gelen öğrenciler bu üniversitelerde paralı olarak okumaktadır. Üniversitenin fiyatları bölümüne göre 3 ile 6 bin dolar arasında değişmektedir. Federasyonumuzun burslu olarak gönderdiği öğrenciler okullara herhangi bir ücret ödemedikleri gibi yurtlardan da ücretsiz olarak yararlanmaktadırlar. Dolayısıyla öğrencilerin cep harçlıkları dışında herhangi bir masrafları olmamaktadır.

Burslu okumaya hak kazanan öğrencilerin izleyecekleri prosedür nedir? Hazırlık sınıfı hakkında bilgi verir misiniz?

Gitmeye hak kazanan öğrenciler web sayfamızda yazılı olan üniversiteye kayıt esnasında gerekecek evraklar ile kayıt yaptırdıktan sonra Moskova Eğitim Müşavirliğine ya da Novorosisk Konsolosluğuna göndermeleri gereken evraklarını eksiksiz olarak hazırlamaya başlayacaklardır. Federasyonumuz ise pasaport ve diğer gerekli bilgileri üniversitelere göndererek orada okumaları için gerekli olan öğrenci davetiyelerini getirtecektir. Gelen davetiyeler ile vizeleri alınan, uçak biletleri ayırtılan öğrenciler gitmeden bir gün önce Ankara’ya davet edilerek bilgilendirilmektedirler. Aynı otobüs ile İstanbul’a giden öğrencilerimiz aynı uçak ile uçmaktadırlar. Hava alanında onları karşılayan görevliler yurtlara yerleşmelerini sağlamakta, ertesi günde okul kayıtları yapılmaktadır. Hazırlık 1 Ekim’de başladığı için öğrenciler bu tarihe kadar üniversitelerine gönderilmiş olmaktadır.

Ürdün, Suriye, Türkiye ve diğer ülkelerden gelen öğrenciler seçtikleri bölümlere göre (Sayısal, Eşit Ağırlık, Sözel) hazırlık sınıflarına yerleştirilmektedir. Sözel hazırlık okuyan bir öğrenci daha sonra kararını sayısal bir bölümde okumak şeklinde değiştiremez. O nedenle gidecek öğrencilerin seçecekleri bölümü iyi araştırıp bir daha değiştirmeyecek şekilde seçmeleri gerekmektedir.

Hazırlık üniversitede başarılı olmak için çok önemlidir. O nedenle öğrencilerin asla devamsızlık yapmadan okula gitmeleri ve Rusçalarını geliştirmek için her türlü olanaktan yararlanmaları gerekmektedir. Hazırlıkta Rusçayı iyi öğrenen öğrenciler sonraki yıllarda zorlanmadan sınıflarını geçmektedirler. 

Öğrencilerimiz, bölüm seçerken nelere dikkat etmeliler?

Öğrencilerimiz bölüm seçer iken her şeyden önce lisedeki okudukları alana uygun bölümleri seçmelidirler. Sözelci bir öğrencinin Tıp ya da Mühendislik gibi sayısal derslerin ağırlıklı olduğu bölümleri seçmemelidir. Yapılan yanlış seçim başarısızlığa davetiye çıkarmak demektir. Gönderdiğimiz öğrenciler başarısız olup kalmaları halinde kaldıkları yılı paralı olarak okumaktadırlar. İki yıl üst üste kalan öğrenciler ise okuldan atılmaktadır. Yaşanabilecek bu tür olumsuzluklar öğrencinin yanı sıra ailesini, federasyonumuzu ve üniversiteyi de olumsuz etkilemektedir.

Bu üniversitelerde master ve doktora yapmak isteyen öğrenciler için neler söyleyeceksiniz. Yüksek lisans düşünen öğrenciler hangi yolu izlemeli?

Üniversiteyi orada bitiren öğrencilerimiz istemeleri halinde burslu olarak master ve doktoralarını da orada yapabilmektedirler. Lisans eğitimini burada tamamlayanlar yüksek lisans kontenjanlarımızdan yararlanarak orada okuyabilirler.  

Aileler öğrencilerine nasıl para gönderebilirler, bunun yöntemleri hakkında bilgi verir misiniz?

Aileler Garanti Bankasında vadesiz TL hesabı açtırıp, Garanti Bankası’nın ATM kartı olan “garanti paracart” tan iki adet talep etmeliler. Bu kartların birisi öğrencide, birisi velide kalacaktır. Veli günün her hangi bir saatinde kart hesabına Garanti Bankası’nın her hangi bir ATM sini kullanarak para yatırdığında öğrenci anında Kafkasya’daki ATM ler den ruble olarak karşılığını çekebilmektedir. Bu işlem sonucu kesilen komisyon %4-5 civarında olmaktadır. Oradaki bir bankaya havale yapılması halinde kesilen komisyon %20 leri bulmaktadır.

Kayıt yaptırdıktan sonra öğrencilerin her sene başında tekrar yapmaları gereken prosedürler olduğunu biliyoruz. Bu prosedürler hakkında bilgi verir misiniz?

Öğrenciler web sayfamızda yer alan okula kayıt yaptırır iken gereken evrakları eksiksiz olarak götürüp kayıtlarını yaptırmaktadırlar. Kayıtlarını yaptıran öğrencilere okul “kayıt kabul belgesi” (akseptans) vermektedir. Öğrenciler bu evrak ile birlikte yine web sayfamızda yer alan eğitim müşavirliklerine göndermeleri gereken evrakları birleştirip posta ile Türkiye’nin Moskova Eğitim Müşavirliğine göndermeleri gerekmektedir. Bu evrakların en son gönderilme tarihi her ne kadar bir sonraki yılın Nisan ayı olsa da, bizim tavsiyemiz o tarih beklenmeden bir an önce örneğin 31 Ekim tarihine kadar gönderilmesidir. Bu evrakları alan Eğitim Müşavirliği öğrenci adına bir dosya açmakta ve onun yurt dışı öğrenciliği statüsünü tanımaktadır. Öğrenci okulu bitirinceye kadar her yıl bir önceki yılın ders notları ile bir üst sınıfa kayıt yaptırdığına dair belgeyi posta ile Eğitim Müşavirliğine düzenli olarak göndermesi gerekmektedir. Bunun aksatılması ya da zamanında yapılmaması halinde Müşavirlik askerlik tecilini yaptırmayacağı için asker kaçağı durumuna düşülecek ve Türkiye’ye geldiğinde beklenmedik şeyler ile karşılaşabilecektir. Bu işlemleri düzenli yapmayan öğrenciler denklik talebinde bulunduklarında da sorunlar ile karşılaşabileceklerdir. Öğrenci son olarak okulu bitirdiğinde diploma ya da bitirdiğine dair belgeyi Eğitim Müşavirliğine gönderecektir. Eğitim Müşavirliği de öğrencinin dosyasını kapatarak MEB’na gönderecek ve süreç bu şekilde tamamlanmış olacaktır.

Türkiye’den giden öğrencilerin başarı oranı nedir, bu üniversitelerden mezun olan başarılı örnekler var mı?

Öğrenci seçme sistemimizin oturmuş olması, seçilen öğrencilerin gönderilmeden önce detaylı şekilde bilgilendirilerek daha hazır hale getirilerek gönderiyor olmamız başarıyı artırarak devam ettirmektedir. KBC Devlet Üniversitesi’ni bitirerek doktorluk, mühendislik yapanlar, kendi işini kuranlar ve özelikle turizm sektöründe çalışan çok başarı örnekleri bulunmaktadır. Mezun olan öğrencilerimizin büyük bir çoğunluğu orada kalarak işlerini kurmaktadırlar.

Kafkasya’da halen okumakta olan ve okuyacak olan öğrencilerimize vermek istediğiniz bir mesaj var mı?

Kafkasya’da okuyan ya da okumayı düşünen öğrencilere tavsiyem okuyacakları bölümleri en baştan iyi düşünerek seçsinler, asla devamsızlık yapmasınlar hocalarının asla kabul etmedikleri şey devamsızlıktır. Birde hazırlığın çok önemli olduğunu hazırlıkta Rusçayı iyi öğrenen öğrencilerin sorunsuz bir şekilde okullarını bitirdiklerini hatırlatmak isterim.

Son olarak mesajım; öğrencilerimiz hiç tereddüt etmeden gidip bu üniversitelerde okusunlar. Bu üniversiteleri bitiren öğrenciler iyi derecede Rusça öğrendikleri için kendilerine tercümanlık, mütercimlik sertifikası verilmektedir. Bu nedenle mezun olan öğrenciler en kötü şartlarda tercüme bürolarında çalışabilmekte, kendileri büro açabilmekte, turizm rehberliği yapabilmektedirler. 

Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz.