Varlık Vergisi ve “Türkleştirme” Politikaları

Ayhan Aktar, İletişim Yayınları, 2000, 244 sayfa.

+''+

Kitapta, II. Dünya Savaşı yıllarında gayri Müslim azınlıklara yönelik devlet politikaları ve "Varlık Vergisi" uygulaması anlatılıyor. İletişim Yayınları'ndan çıkan bu eserde, devletin azınlıklara yönelik politikalarına örnek oluşturan bu uygulamanın, Türk milliyetçiliği ve milliyetçilik teorileriyle olan ilişkisine dikkat çekiliyor. Halen Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslar arası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi olan sosyolog Ayhan Aktar, kitabında Tek Parti Dönemi'nde uygulanmış olan "Türkleştirme" politikalarını ayrıntılı olarak ele alıyor ve bunların ekonomik, sosyal, kültürel sonuçlarını tartışıyor.

Aktar Türk milliyetçi söylemindeki "biz" ve "ötekiler"in aslında kimlerden oluştuğunu kitapta şöyle açıklıyor: "Milliyetçi söylemde Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kalan nüfus, "Türkler" ve "Türkleştirilebilir" olanlar (Çerkesler, Lazlar, Kürtler gibi Müslüman gruplar), yani "BİZ" ve bu "BİZ"e dahil edilebilecek olanlar ile "Türkleşemeyecekler" (Rumlar, Yahudiler ve Ermeniler gibi gayri Müslim cemaatler) olmak üzere ikiye ayırır..."

Aktar araştırmasını yaparken, Dışişleri ve Maliye Bakanlığı arşivlerinin araştırmacılara kapalı olması nedeniyle, Amerikan ve İngiliz arşivlerinden yararlanmak zorunda kalmış. Aktar, resmi arşivlerle yetinmeyip döneme tanıklık etmiş kişilerin anılarına, dönemin yerli ve yabancı basınına ve hatta azınlıklara dair hakim önyargıyı yansıtan karikatürlere de başvurmuş.

Türkiye'de "devletin azınlıklar üzerin düşen gölgesi"ne bir örnek oluşturan Varlık Vergisi uygulamasını toplumsal hafızanın kenarlarından merkezine taşımayı amaçlayan bu kitabın ilginizi çekeceğini umuyoruz.

+'



'+Ayhan Aktar

Share