Nart: Sayın Başkan, Kafkas Derneği Genel Merkezi'nin çalışmaları ve hemşehrilerimiz tarafından zaman zaman sorulan bazı hususlarla ilgili görüşmek ve okurlarımızı bilgilendirmek istiyoruz. Bu yıl gerçekleştirmek üzere hazırlık çalışmalarını yapmakta olduğunuz etkinlikler hakkında bilgi verebilir misiniz?
+''+Muhittin Ünal: Sadece 1999 yılı için hazırlık çalışmalarını yapmakta olduğumuz etkinliklerden önemli gördüklerimi şöylece özetleyebilirim:
22 Mayıs 1999 tarihinde DSİ Genel Müdürlüğü toplantı salonunda Kafkasya'dan, Ürdün'den ve Türkiye'den konuşmacıların katılacağı, tüm dernek ve şubelerin çağrılı oldukları Büyük Çerkes Sürgünü'nün 135. Yılı Anma Toplantısı .
20 Haziran 1999 tarihinde Balıkesir'de yapılacak olan 20'den fazla derneğin ve çok sayıda hemşehrilerimizin katılacağı Güney Marmara Kafkas Kültür Etkinliği .
4 Temmuz 1999 tarihinde Tokat'ta gerçekleştirilecek olan,keza çok sayıda derneğin ve hemşehrilerimizin katılacağı 1. Kuzey Anadolu Kafkas Kültür Etkinliği.
Haziran- Ekim 1999 tarihleri arasında Kafkasya'ya yapılacak 4 ayrı bölgeye yönelik toplu tanıtım seyahatleri.
4-11 Eylül 1999 tarihleri arasında Bodrum'da Dünya'nın tüm Kuzey Kafkas Kültür Dernekleri'nden gelecek olan 18- 25 yaş arası gençlerimizin tanışma ve tatil etkinlikleri.
31 Aralık 1999 tarihi ile 1 Ocak 2000 tarihlerini kapsayacak şekilde ve çok sayıda katılımla yeni çağı Kafkasya'da karşılamak üzere bir turizm etkinliği .
iki ayrı belgesel çekiminin bu yıl içerisinde tamamlanması.
Kuzey Batı Kafkasya televizyonlarının ortak yapımcılarından oluşan bir ekiple, Türkiye'de 5 ayrı tanıtım toplantısının çekimi ve diasporadaki yaşamın Kafkasya'daki insanlarımıza daha sağlıklı olarak aktarılması.
Bu yıl içerisinde 6 ila 8 kitap yayımlanması.
vakıf kuruluş çalışmalarının tamamlanması
İlk etapta aklıma gelenler bunlardır.
1998 yılında Uzunyayla'da gerçekleştirilen 1. Kafkas Kültür Etkinliği'nin gelenekselleşeceği söylenmişti. Bu etkinliğin devamından vaz mı geçildi, neden iki yer tercih edilmiştir?
Uzunyayla Kafkas Kültür Şenliği'nden vazgeçmiş değiliz. O etkinlik gelenekselleşecek ve devam edecektir. Ancak her yıl değil iki yılda bir düzenlenecektir. Uzunyayla –Göksun köylerinin ev sahipliği yaptığı geçen yıl düzenlenen etkinliğin yapıldığı yerde önemli alt yapı eksiklikleri vardır. Bu eksikliklerin giderilmesi de 7-8 milyar TL. sının üzerinde bir gideri gerektirmektedir. Oldukça büyük olan bu rakam derneklerimizin gücünü aşmaktadır. Dolaysıyla yavaş yavaş alt yapı eksikliği tamamlanacak ve 2000 yılında aynı tarihte ve aynı yerde veya daha uygun bir yerde 2. Uzunyayla Kafkas Kültür Şenliği biraz da ekonomik boyut kazandırılarak ve hiç kimseye yük olmadan yapılacaktır.
Uzunyayla etkinliğinin bu yıl yapılamayışının bir başka nedeni de zaman probleminden kaynaklanmaktadır. Bundan böyle 4 önemli bölgesel etkinlik düzenleyeceğiz. Derneklere bağlı ekiplerin okul sorunlarının bitimi ile en verimli zamanları Haziran ayı başı ile 15 Temmuz arasıdır. Bu tarihler arasına 4 etkinliği sığdırmak kabil olmadığı gibi zamanla bıkkınlık da verecektir. Bu nedenle bir yıl ikisini, takip eden yıl da diğer ikisini düzenlemek daha akılcıdır.
Yapılacak etkinlikleri sayarken iki tane belgeselin tamamlanmasından bahsettiniz. Bunları biraz tanıtır mısınız?
Belgesellerden bir tanesini Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyelerinden sayın Doç. Dr. Sevda Alankuş ve ekibi ile birlikte hazırlıyoruz. Türkiye ve Ürdün çekimleri tamamlandı, Kafkasya, Suriye ve İsrail çekimlerini de bu yıl tamamlayacağız. Türkiye bölümü geçen yıl Prens Ali'nin atlı seyahati sırasında çekilmişti. Katılmış olduğu Ankara kısa metrajlı belgesel yarışmasında finale kaldı. Şu aşamada Ürdün çekimlerinin montaj ve alt yazı çalışmaları devam etmektedir.
Belgeselin ikincisi, Amerika'nın CNN televizyonu için yapılmaktadır. Belgesel, Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde hazırlanacaktır. Prens Ali'nin atlı yürüyüşünü esas almakta ve Çerkesler'in tarihini, medeniyetini, köklerini, Kafkas-Rus savaşlarını, sürgün olayını diaspora yaşamlarını ve Çerkesler'in bugünkü temel sorunlarını işleyen, 60 dakikalık bir yapımdır. Belgeselin senaryoya esas metinleri; Muhittin Ünal, Erol Taymaz, Sevda Alankuş, Çetin Öner tarafında yazılmıştır. Film müziği için çalışmalar vardır. İlk çekimler bu hafta Kafkasya'da başladı ve 3 ay içerisinde her şey bitecektir. Bu yapımın bütün masraflarını Prens Ali karşılamaktadır.
Gençlerimizin tanışması ve iletişim tesis etmelerini sağlamak üzere Bodrum'da düzenleyeceğiniz tatil programı için gençler arasında endişeler mevcuttur. Bu etkinliği başka yerde yapamaz mıydınız?
Bizler elli yaşından sonra Dünya Kafkas Dernekleri'nin yöneticilerini ve bir kısım üyelerini tanıdık. İstiyoruz ki siz gençler daha yirmi yaşlarında iken tanışın ve iletişim tesis edin. Geleceğimiz sizlersiniz. Yurt dışına gitme, doktora yapma, lisan geliştirme, iş bulup çalışma normal öğrenim yapma gibi bir çok konuda da yararına inanıyoruz. Bodrum oluşu özel bir maksattan kaynaklanmamaktadır. Orada oteli bulunan bir hemşehrimizin uygun fiyatlar ile imkan sunması ve dışarıdan gelecekler için daha çekici olması kararımızda etken olmuştur. Hem dinlenmek hem eğlenmek ve hem de arzulanan iletişimi tesis etmek için uygun olur diye düşündük. Bir hafta süre ile 300-400 gencimizi misafir edebilecek güzel bir Çerkes köyümüz olsa idi de orada yapsaydık. Ya da daha uygun bir yerde benzeri bir tesis olsa da orada yapsaydık. Henüz vakit geçmiş değildir. Var ise öyle bir imkan hemen öneri getirin ve değerlendirelim. Bodrum tanrı yazgısı değildir, önemli olan ihtiyaca cevap verebilecek yer bulmaktır.
6-8 arasında kitap yayımlayacağınızı söylediniz. Bu kitaplar hangileridir. Sakınca yok ise söyleyebilir misiniz?
Hiçbir sakıncası yoktur. İlk kitabımız çıktı. Özdemir Özbay tarafından hazırlanan "Dünya Mitolojisi ve Nartlar", diğerleri de sırası ile:
Bitmeyen Umutlar ll., Bir Rus subayı olan Torno'nun anıları, Gürcü kökenli bir Rus subayının 1856-1864 arası son savaşlar ve sürgün olayını anlatan bir kitabı, Abhaz Çocuk Masalları, Lakoban'ın yazarı olduğu Abhazya ile ilgili bir kitap, Kurtuluş Savaşı'nda Çerkesler'in Rolü adlı kitabın 2. Baskısı ile Abazaca ve Khabardeyce sözlükler sıradadırlar.
Burada bir hususu özellikle belirtmek istiyorum; her bir kitap için, bir hemşehrimiz gönüllü olarak, finans katkısında bulunur ise kitap yayım işimiz o denli olabilecektir. Bu vesile ile katkı yapan hemşehrilerimizi de herkese tanıtabileceğiz.
Kafkas Derneği'nin şubeleşme çalışması hangi aşamadadır? Bu durumu yeterli buluyor musunuz?
20 şube olarak teslim aldığımız Kafkas Derneği'nde bir şubeyi kapattık ve bugün 32 şubemiz vardır. Şube adayı 11 ayrı Dernek ile de temasımız vardır. Maksat şube sayısını arttırmak değildir. Önemli olan yeterli iletişim tesisi ile giderek kurumlaşmaktır. Bu nedenle son zamanlarda kurulan Derneklerden bazıları başvurduğu halde yeterli taban olmadığından şube yetkisi vermedik. İki yılda hemşehri yoğun şubeler kazandık. Şubelerimiz önemli bölümü ile günübirlik ve iyi bir diyalogumuz vardır. Birlikte güzel çalışmalar yapıyoruz. Buna karşın şubelerimizde ne yazık ki istediğimiz hareketlilik sağlanamadı. Bu sorun öncelikli gündem mademizdir.
Klasik kültürel çalışmalar dışında yapmayı hedeflediğiniz etkinlikler nelerdir? Bu çalışmalar dönüş sorunumuz dahil belli başlı problemlerimize ne oranda katkı yapacaktır?
Çok kapsamlı bir soru. O nedenle basitleştirerek birkaç konuya ve çözümlerine temas etmekle yetineceğim.
Kuzey Kafkasya'da binlerce yıllık mazileriyle otokhton halklar olduğu tartışma götürmez olan Çerkesler'den özellikle Kuzeybatı Kafkas kökenlilerin çok büyük çoğunluğunun, Dünya'da eşi emsali görülmemiş büyük bir soykırımına ve sürgüne tabii tutuldukları, (Çeçenistan, Dağıstan ve Osetya'da bu oran bir hayli düşüktür.) Anavatanları dışında ve öz kültürlerinden gün geçtikçe uzaklaşarak yok olmaya doğru çok süratle gittikleri ancak bu durumun hem kendi insanımızca hem de Türk ve Dünya kamuoyunca yeterince bilinmediği bir vakadır.
Çok önemli olan bir diğer husus da Abhazya, Adığey, Karaçay-Çerkesk, Kahabardey-Balkar ve Kıyı boyu Şapsığ bölgelerindeki Kuzey Kafkas kökenli nüfusun çok az olduğu gerçeğine ve tüm Kafkasya'daki ekonomik yetersizliğin giderilmesine çözüm bulunma zorunluluğudur.
Yüzyılların getirdiği birikmiş sorunları çok kısa sürede çözebilmenin mümkün olmadığının farkında olarak bazı çalışmalar yapmanın gayreti içerisindeyiz. DÇB tarafından UNPO ve Birleşmiş Milletler nezrinde yapılan çalışmalar, kongreler, çekimini yapmakta olduğumuz belgeseller, ileriye yönelik planladığımız iki belgesel, geniş katılımlı bölgesel etkinliklerimiz ve yayınlarımızın ortak hedefi, öncellikle kendi insanımızı bilgilendirmek ve daha sonra da Türk ve Dünya kamuoyunu bilgilendirmek ve ortak çözümlere doğru elbirliği ile gitmektir.
21 Mayıs Sürgününü anma etkinliklerinin düzenleniş amacı da tüm Dünya'nın imkanlarını seferber ederek yardımına koştukları Kosovalılar'ın dramıyla kıyaslanması kabil olmayan ve 135 yıl önce halkımızın yaşadıklarını insanlarımıza ve kamuoyuna açıklıkla anlatmak ve Kafkasya'nın ihtiyacı kadar insanımızın Anavatana dönüşüne katkıda bulunmaktır.
Dönüşün ne denli hayati öneme sahip olduğunu bilmek tek başına fazlaca bir anlam taşımıyor. Bunu gerçekleştirebilmek ve diğer sorunlarımızı çözebilmek için 3 şeyi yapmak zorundayız.
Diyasporada ve anayurtta örgütsel birlikteliğimizi bir an önce tamamlamak. (Derneğimizin çalışmaları bu doğrultuda olmasına karşın ne yazıktır ki ısrarla engel olunmak istenmektedir. Birlikteliğe katkı yerine bölünme teşvik edilmektedir.)
Ekonomik ve siyasal yönden güçlü bir toplum haline gelmek. (İşadamlarımızın Kafiad'ı kurmaktaki maksatları tümü ile ekonomiktir. Elbette ki çalışma kuralları da iş dünyasının geçerli kurallarıdır. Bu yıl başlatılan ve dernekler dışında ama hem derneklere yakın hem de laik-demokrat çizgide yer alan değişik siyasal partilere mensup ve çalışmalarını dernekler dışında yürüten 7 kişilik siyasi insiyatif grubu ve 35 kişilik danışma grubunun oluşturuluş maksadı da seçimlerde tavır birliği sergileyerek siyasi alanda etkin hale gelmektir. Kısa sürede önemli mesafe kat edilmiştir. Bu grup, katılımı arttırarak çalışmalara devam edecektir.)
Kuzey Kafkasya'nın ve Kuzey Kafkasyalıların dününü ve bugününü bilimsel araştırmalar ve yayınlar ile Dünya Kamuoyunun önüne sermek ve uygulanabilir çözüm önerileri ortaya koymak. (Bugüne kadar pek çok hemşehri yazar 120 civarında kitap yazmışsa da içlerinde bilimsel değer taşıyan azdır. İşte bu nedenle bilimsel çalışmalar ve araştırmalar ile Çerkes Halkı'nın geçmişini, yaşamakta olduğu sorunları tüm dünyaya anlatmak önemli bir eksiklik olup çözebilmek için bilimsel araştırmalar yapacak ve ileride ihtiyacımız olacak alanlarda Vakfımızı kuruluş aşamasına getirdik.)
Soru kapsamında daha çok şey söyleyebilirim. Ancak özetlemeye çalıştığım şeylerin gerçekleşmesi halinde sonuçlar kendiliğinden gelecektir. Ne var ki, söylediğim hususlar kısa zamanda ve kendiliğinden gerçekleşebilecek şeyler değildir. Sabır, planlı ve uzun süreli çalışmaları gerektirmektedir. Bizi eleştirenlerden en önemli farklılığımız da zaten bu noktada başlıyor.
Sormayı düşündüğümüz daha birkaç soru vardı. Ancak derginin sınırlı sayfalarında daha fazla yer ayıramayacağımızdan devamın daha sonraki sayıya bırakmak üzere sizi ilave edeceğiniz başka bir husus var mıdır?
Kafkas Derneği, ülke bütünlüğüne sıkı sıkıya bağlı, laik demokrat bir çizgisi olan, dünya kültürünün önemli bir parçası ve belki de temel direklerinden birisi olan, Kuzey Kafkasya kültürünün yok olmaması için çalışan, hiçbir şekilde gizlisi saklısı olmayan demokratik bir kitle örgütüdür. İstihbarat birimleri de dahil herkese kendimizi en açık şekilde tanıtmaya ve her türlü soruya cevap vermeye hazırız. Bizi yeterince bilmeyen ve birikimleri itibari ile bilmesi de mümkün olmayan kişi ve kuruluşların yalan yanlış yorumlarının gerçek yapımız ile uzaktan yakından bir benzerliğinin olmadığının özellikle bilinmesini istiyorum ve sizlere de teşekkür ediyorum.
Bize zaman ayırdığınız ve açıklamalarınız için biz de size teşekkür ediyoruz.
+'
'+Kaffed